Bài giảng Giáo dục công dân Lớp 8 - Bài 9: Góp phần xây dựng nếp sống văn hóa ở cộng đồng dân cư

 Tiết 10 Bài 9
 I- Đặt vấn đề 1
 Phân tích vấn đề: 2
 II- Nội dung
 1. Thế nào là cộng đồng dân cư?
 2. Xây dựng nếp sống văn hóa như thế nào
 3. Ý nghĩa của việc xây dựng nếp sống văn hóa
 4. Học sinh phải làm gì
 III- Luyện tập Giới thiệu bài:
 Những người sống cùng theo khu vực lãnh thổ hoặc đơn vị 
 hành chính:
- Ở nông thôn: Thôn, xóm làng.
- Ở thành phố: Thị trấn, khu tập thể, ngõ phố
Cộng đồng đó được gọi là gì?
Cộng đồng dân cư.
 Cộng đồng dân cư phải làm gì để góp phần xây dựng 
 nếp sống văn hóa? Để hiểu kĩ vấn đề này chúng ta 
 cùng tìm hiểu bài 9 HỌAT ĐỘNG NHÓM 
Câu 1: Em hãy cho biết những hiện tượng tiêu cực 
ở nội dung 1.
Câu 2: Những hiện tượng đó ảnh hưởng như thế 
nào đến cuộc sống người dân ? 
Câu 3: Vì sao làng Hinh được công nhận là làng 
văn hóa ? 
Câu 4: Những thay đổi của làng Hinh có ảnh 
hưởng như thế nào đến cuộc sống cộng đồng ? TRẢ LỜI 
Câu 1: Những hiện tượng tiêu cực
- Tảo hôn dựng vợ gả chồng sớm 
- Người chết hoặc gia súc chết mời 
 thầy cúng thầy mo để phù phép trừ 
 ma Câu 2 : Những hiện tượng đó 
- Các em đi lấy chồng, lấy vợ phải xa gia đình 
- Các em không được đi học 
- Những cặp vợ chồng trẻ bỏ nhau, cuộc sống 
 dang dở 
- Nguyên nhân sinh ra đói nghèo 
- Những người được coi là ma thì bị xua đuổi 
- Những người bất hạnh này phải chết vì đối xử 
 tồi tệ, cuộc sống cô độc, khốn khổ. • NẠN TẢO HÔN Ở LONG AN : CHÚ RỄ 14 TUỔI 
 • “Chồng gì chồng bé...”
• Bước sang năm 2010, Hà Văn T (SN 1996), mới 14 tuổi, còn 
 tung tăng chơi đùa với bọn trẻ trong ấp, bỗng nhiên được bố 
 mình thông báo: Lấy vợ!!! Vợ T không ai khác là cô gái (SN 
 1993), năm nay tròn 17 tuổi, con gái bạn bố của T.
• Ngày 14/3/2010, dân cư ấp Gò Pháo ngỡ ngàng với đám cưới diễn 
 ra giữa chú rể mới 14 tuổi và cô dâu tròn 17. Tân lang Hà 
 Văn T sánh duyên cùng tân nương Nguyễn Thị Mỹ T. Tiếng nhạc 
 hát mừng lễ cưới náo nhiệt càng làm tăng thêm sự hiếu kỳ của 
 mọi người.
• Được biết gia đình anh Hà Văn Tính (SN 1978) kết thông gia cùng 
 gia đình anh Nguyễn Văn Lạc (SN 1963). Cả hai gia đình đều ngụ 
 tại ấp Gò Pháo, xã Hưng Điền B. Gia đình anh Tính cho rằng, vẫn 
 biết con trai chưa đủ tuổi kết hôn, nhưng "vì hai đứa thương 
 nhau quá nên cho cưới"(?!). • Không có gà heo để cúng làng vì tội "chửa hoang" nên ngày 17/5, khi chuyển dạ, chị Diêu đã 
 phải chạy vào rừng sinh con trong cơn mưa lớn và sấm sét.
• Chị Hồ Thị Diêu 23 tuổi, là người dân tộc M"Nông, quê ở huyện Nam Trà My. Năm 2006 chị 
 đến thôn 5, xã Trà Bui, huyện Bắc Trà My làm ăn, yêu một thanh niên ở đây và có thai với anh 
 ta. Dân làng tổ chức họp truy xét "tác giả" bào thai. Chị khai ra tên người yêu nhưng anh này 
 dứt khoát không nhận và bỏ đi. Do đó, chị Diêu bị buộc tội chửa hoang.
• Theo phong tục người M"nông, con gái chửa hoang phải đẻ ngoài rừng ngoài rẫy, cách làng ít 
 nhất một con suối, sau một tháng mới được trở về. Muốn đẻ trong làng thì phải cúng một con 
 heo lớn và một con gà để trừ ma trừ tà. Nếu không, trong làng sẽ xảy ra ốm đau, chết chóc, con 
 gái trong làng sẽ bắt chước chửa hoang.
• Không có gà heo nên ngày 17/5, khi chuyển dạ, chị Diêu đã chạy vào rừng sinh con trong cơn 
 mưa lớn và sấm sét. Sản phụ và hài nhi ướt đẫm, vắt rừng bâu cắn đầy người. Một vài phụ nữ 
 tốt bụng đi làm rẫy về nghe tiếng trẻ em khóc bèn tới xem, rồi cùng nhau đốn tre nứa và dùng 
 tấm bạt cũ dựng cho chị căn chòi. Chòi tạm này cách làng 400 m và một con suối, đúng như 
 phong tục.
• Trong 7 ngày đầu sau đẻ, chị Diêu sống một mình, không ai chăm sóc, không có lương thực và 
 bất cứ dụng cụ sinh hoạt nào, chỉ có vài bộ quần áo để mặc và choàng cho đứa trẻ. Người làng 
 qua lại ai cho gì, chị ăn nấy. Em bé không được tắm rửa mà chỉ lau chùi bằng nước lạnh.
 SINH CON TRONG RỪNG
 SÂU VÌ HỦ TỤC LẠC HÂU Câu 3: Làng Hinh được công nhận là 
 làng văn hóa:
- Vệ sinh sạch sẽ 
- Dùng nước giếng sạch 
- Không có bệnh dịch lây lan 
- Bà con ốm đau đến trạm xá 
- Trẻ em đủ tuổi đến trường 
- Phổ cập giáo dục, xóa mù chữ 
- Đòan kết nương tựa giúp đỡ nhau 
- An ninh giữ vững, xóa bỏ phong tục tập quán 
 lạc hậu Câu 4: Ảnh hưởng của sự thay đổi đó 
- Mỗi người dân cộng đồng an tâm sản xuất 
 làm ăn kinh tế 
- Nâng cao đời sống tinh thần, văn hóa của 
 nhân dân TIẾT 10. 
BÀI 9. GÓP PHẦN XÂY DỰNG NẾP SỐNG VĂN HÓA Ở 
 CỘNG ĐỒNG DÂN CƯ
1. Khái niệm
a) Cộng đồng dân cư:
Là toàn thể những người 
cùng sinh sống trong một 
khu vực lãnh thổ hoặc đơn vị 
hành chính, gắn bó thành một 
khối, giữa họ có sự liên kết 
và hợp tác với nhau để cùng 
thực hiện lợi ích của mình và 
lợi ích chung. GIA ĐÌNH ĐẦM ẤM HẠNH PHÚC Nông thôn kiểu mới Nếp sống văn minh nơi đô thị THAM GIA HĐ CHÍNH TRỊ VÀ XÃ HỘI Bài 9 XÂY DỰNG NẾP SỐNG VĂN HÓA Ở 
 CỘNG ĐỒNG DÂN CƯ
b) Xây dựng nếp sống văn hóa ở cộng đồng dân cư:
 Là làm cho đời sống văn hóa tinh thần ngày 
 càng lành mạnh, phong phú như giữ gìn trật tự an 
 ninh, vệ sinh nơi ở; bảo vệ cảnh quan môi trường 
 sạch đẹp; xây dựng tình đoàn kết xóm giềng; bài 
 trừ phong tục tập quán lạc hậu, mê tín dị đoạn và 
 tích cực phòng chống các tệ nạn xã hội khác. ? Hãy nêu những việc làm đúng và chưa đúng của bản thân, 
 gia đình và cộng đồng nơi gia đình em sinh sống trong việc xây 
 dựng nếp sống văn hóa.
 Những việc làm đúng Những việc làm chưa đúng
- Các gia đình giúp nhau làm kinh tế. - Không quan tâm đến người khác.
- Động viên con cháu đến trường - Vứt rác bừa bãi
- Giữ gìn vệ sinh chung - Tụ tập quán xá rượu chè
- Phòng chống tệ nạn xã hội - Mua số đề, nghiện hút
- Thực hiện sinh đẻ có kế hoạch. - Mê tín dị đoan
- Đọc sách báo tuyên truyền, vận động - Tảo hôn, sinh đẻ chưa có kế hoạch.
quần chúng tham gia hoạt động xã hội - Tổ chức đám cưới, đám ma linh đình.
-Thực hiện nếp sống văn minh. - Lấn chiếm vỉa hè
- Đoàn kết giúp nhau khi khó khăn, - Vi phạm luật an toàn giao thông.
hoạn nạn. - Gây mất trật tự nơi công cộng.
- Vệ sinh đường làng ngõ xóm - Chặt phá, đốt rừng bừa bãi
- Trồng cây xanh làm mát đường làng. ..
 . Bài 9 XÂY DỰNG NẾP SỐNG VĂN HÓA 
 Ở CỘNG ĐỒNG DÂN CƯ
3. Trách nhiệm của học sinh:
- Thực hiện tốt các qui định về nếp sống văn hóa của 
cộng đồng;
- Vận động gia đình, hàng xóm cùng thực hiện tốt; 
- Tích cực tham gia các hoạt động xây dựng nếp sống 
văn hóa ở cộng đồng phù hợp với khả năng.
 Bài 9 : XÂY DỰNG NẾP SỐNG VĂN HÓA Ở 
 CỘNG ĐỒNG DÂN CƯ 
1. Khái niệm
a) Cộng đồng dân cư:
 Là toàn thể những người cùng sinh sống trong một khu vực lãnh thổ hoặc đơn 
 vị hành chính, gắn bó thành một khối, giữa họ có sự liên kết và hợp tác với nhau 
 để cùng thực hiện lợi ích của mình và lợi ích chung.
b) Xây dựng nếp sống văn hóa ở cộng đồng dân cư:
 Là làm cho đời sống văn hóa tinh thần ngày càng lành mạnh, phong phú như giữ 
 gìn trật tự an ninh, vệ sinh nơi ở; bảo vệ cảnh quan môi trường sạch đẹp; xây 
 dựng tình đoàn kết xóm giềng; bài trừ phong tục tập quán lạc hậu, mê tín dị 
 đoạn và tích cực phòng chống các tệ nạn xã hội khác.
2. Ý nghĩa việc xây dựng nếp sống văn hóa ở cộng đồng dân cư:
 - Góp phần làm cho cuộc sống bình yên, hạnh phúc.
 - Bảo vệ và phát huy truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc.
3. Trách nhiệm của học sinh:
 - Thực hiện tốt các qui định về nếp sống văn hóa của cộng đồng;
 - Vận động gia đình, hàng xóm cùng thực hiện tốt; 
 - Tích cực tham gia các hoạt động xây dựng nếp sống văn hóa ở cộng đồng phù 
 hợp với khả năng. BÀI TẬP 1: SGK
 Việc làm đúng của gia đình Việc làm sai của gia đình
- Gương mẫu chấp hành chủ - Mẹ còn đi xem bói.
trương chính sách của Đảng,pháp - Ba còn rượu chè
luật nhà nước,tích cực tham gia các 
phong trào của địa phương - Chưa vận động bà con tiết 
 kiệm khi tổ chức ma chay, cưới 
- Gia đình hòa thuận, hạnh phúc, hỏi
tiến bộ, tương trợ giúp đỡ mọi 
người trong cộng đồng. - Chưa giúp được gia đình 
 nghèo.
- Tổ chức lao động, sản xuất, kinh 
doanh, công tác học tập, đạt năng - Con cái còn mê chơi gems học 
xuất chất lượng và hiệu quả. chưa giỏi
 - Kinh tế gia đình còn ở mức 
 trung bình. BÀI TẬP 2: Theo em, những biểu hiện nào 
sau đây là xây dựng nếp sống văn hoá? 
a. Gia đình giúp nhau làm kinh tế xoá đói 
giảmX nghèo.
b. Học sinh tụ tập ở quán xá, là cà ngoài 
đường.
c. Trẻ em đến tuổi đi học đều được đến trường.
d.X Tổ chức cưới xin, ma chay linh đình.
e. Làm vệ sinh đường phố, làng xóm.
g. Nghe và tuyên truyền tin đồn nhảm.
h.X Lấy chồng trước tuổi quy định của pháp luật.