Bài giảng Lịch sử Lớp 7 - Bài 13: Nước Đại Việt ở thế kỉ XIII (Tiết 1)

 1. Nhà Lý sụp đổ: Triều Lý được thành lập từ năm 1009 trải qua 9 đời vua, tồn 
tại trong 215 năm:
 - Lý Thái Tổ (1009-1028): 19 năm
 - Lý Thái Tông (1028-1054): 27 năm
 - Lý Thánh Tông (1054-1072) : 17 năm
 - Lý Nhân Tông (1072-1127) : 56 năm
 - Lý Thần Tông (1128-1138) : 10 năm
 - Lý Anh Tông (1138-1175) : 37 năm
 - Lý Cao Tông (1176-1210) : 35 năm
 - Lý Huệ Tông (1211-1224): 14 năm
 - Lý Chiêu Hoàng (1224-1225): 1 năm “ Bấy giờ nhà vua vẫn cứ tiến 1. Nhà Lý sụp đổ:
 hành mọi việc thổ mộc không 
 ngừng, nghe nói ngoài kinh - Cuối thế kỉ XII nhà Lý suy yếu.
 thành có giặc cướp, cũng giả vờ 
 làm ngơ để bưng bít đi, chỉ ham + Quan lại ăn chơi sa đoạ, không 
 thích của cải. Các bầy tôi (quan chăm lo đến đời sống của nhân dân.
 lại) đều bắt chước, tranh nhau 
 bán quan buôn ngục, ngoài ra 
 không còn nghỉ đến việc gì”.
 (Khâm định Việc sử thông giám cương mục)
? Vì sao nhà Lý suy yếu? Lược đồ nước
Đại Việt thời Lý Trần Cảnh khi mới lên 8 tuổi... “có 1. Nhà Lý sụp đổ:
chú họ là Trần Thủ Độ làm Điện tiền 
chỉ huy sứ, nên được vào hầu trong - Cuối thế kỉ XII nhà Lý suy yếu.
cung. Chiêu Hoàng thấy vua (Trần 
Cảnh) thì ưa. Năm Ất Dậu mùa đông, + Quan lại ăn chơi sa đoạ, 
tháng 12 (đầu năm 1226), được Chiêu không chăm lo đến đời sống của 
Hoàng nhường ngôi, lên ngôi Hoàng nhân dân.
đế”
(Đại Việt sử kí toàn thư) + Hạn hán, lũ lụt xảy ra liên 
 miên, nhân dân khổ cực, các thế 
 lực phong kiến nổi dậy quấy phá.
 - Đầu năm 1226 Lý Chiêu 
 Hoàng nhường ngôi cho Trần 
 Cảnh → nhà Trần thành lập. 1.Nhà Lý sụp đổ:
LÃNH THỔ ĐẠI VIỆT THẾ KỈ XIII - Cuối thế kỉ XII nhà Lý suy yếu.
 - Quan lại ăn chơi sa đoạ, không chăm lo đến 
 đời sống của nhân dân.
 - Hạn hán, lũ lụt xảy ra liên miên, nhân dân 
 khổ cực, các thế lực phong kiến nổi dậy quấy phá.
 - Tháng 12 năm 1226 Lý Chiêu Hoàng nhường 
 ngôi cho Trần Cảnh Nhà Trần thành lập.
 2. Nhà Trần củng cố chế độ phong kiến 
 tập quyền:
 ? Bộ máy nhà nước thời Trần 1.Nhà Lý sụp đổ:
 - Cuối thế kỉ XII nhà Lý suy yếu.
được tổ chức như thế nào? - Quan lại ăn chơi sa đoạ, không chăm lo đến đời 
 sống của nhân dân.
 - Hạn hán, lũ lụt xảy ra liên miên, nhân dân khổ 
 cực, các thế lực phong kiến nổi dậy quấy phá.
 - Tháng 12 năm 1226 Lý Chiêu Hoàng nhường 
 ngôi cho Trần Cảnh Nhà Trần thành lập.
 2. Nhà Trần củng cố chế độ phong kiến 
 tập quyền:
 - Bộ máy nhà nước tổ chức theo chế độ 
 quân chủ trung ương tập quyền được 
 phân thành 3 cấp. Em hãy hoàn thành sơ đồ tổ chức bộ máy nhà 1.Nhà Lý sụp đổ:
nước theo 3 cấp ở thời Trần ? - Cuối thế kỉ XII nhà Lý suy yếu.
 - Quan lại ăn chơi sa đoạ, không chăm lo đến 
 đời sống của nhân dân.
 - Hạn hán, lũ lụt xảy ra liên miên, nhân dân 
 khổ cực, các thế lực phong kiến nổi dậy quấy phá.
 - Tháng 12 năm 1226 Lý Chiêu Hoàng nhường 
 ngôi cho Trần Cảnh Nhà Trần thành lập.
 2. Nhà Trần củng cố chế độ phong kiến tập 
 quyền:
 - Bộ máy nhà nước tổ chức theo chế độ quân 
 chủ trung ương tập quyền được phân làm 3 cấp. 1.Nhà Lý sụp đổ:
Sơ đồ bộ máy nhà nước thời Trần - Cuối thế kỉ XII nhà Lý suy yếu.
 - Quan lại ăn chơi sa đoạ, không chăm lo đến 
 đời sống của nhân dân.
 Vua - Hạn hán, lũ lụt xảy ra liên miên, nhân dân 
 khổ cực, các thế lực phong kiến nổi dậy quấy phá.
 - Tháng 12 năm 1226 Lý Chiêu Hoàng nhường 
 ngôi cho Trần Cảnh Nhà Trần thành lập.
 Các chức
Quan văn Quan võ 2. Nhà Trần củng cố chế độ phong kiến tập 
 quan khác quyền:
 - Bộ máy nhà nước tổ chức theo chế độ quân 
 chủ trung ương tập quyền được phân làm ba
 cấp.
 12 lộ
 + Triều đình : đứng đầu là vua (cạnh vua có 
 Thái Thượng Hoàng) giúp việc cho vua có các 
 Phủ quan.
 + Các đơn vị hành chính trung gian: lộ, phủ, 
 huyện (châu).
 Huyện
 + Cấp hành chính cơ sở: xã.
 - Đặt thêm một số chức quan: Quốc sử viện, 
 Xã Thái y viện, Khuyến nông sứ, Hà đê sứ, Đồn 
 điền sứ... Sơ đồ bộ máy nhà nước thời Trần Sơ đồ bộ máy nhà nước thời Lý
 Vua Vua
 Các chức Quan văn Quan võ
Quan văn Quan võ
 quan khác
 12 lộ 24 lộ, phủ
 Phủ Huyện
 Huyện
 Hương , xã
 Xã So với bộ máy nhà nước thời Lý, bộ máy nhà nước thời 
 Trần có gì giống và khác? Nhận xét? 1. Giống: Bộ máy quan lại.
 2. Khác: 
 - Nhà Trần thực hiện chế độ Thái Thượng Hoàng.
 - Bộ máy nhà nước được phân thành 3 cấp rõ ràng
 - Đặt thêm các cơ quan, chức quan để trông coi sản xuất.
 - Cả nước chia làm 12 lộ.
→ Bộ máy nhà Trần hoàn chỉnh, chặt chẽ hơn nhà Lý. Điều này 
 chứng tỏ nhà Trần quan tâm tới nhiều mặt của đất nước. 
 Năng lực quản lý của nhà Trần được nâng cao.
 1. Nhà Lý sụp đỗ.
 2. Nhà Trần cũng cố chế độ phong
 kiến tập quyền.
 3. Pháp luật thời Trần :
 - Năm 1230 ban hành bộ luật “Quốc 
 Quốc triều hình luật”.
triều + Bảo vệ quyền lợi của vua, hoàng tộc.
hình + Bảo vệ quyền tư hữu tài sản.
luật. + Quy định cụ thể việc mua bán ruộng đất.
 - Đặt các cơ quan Thẩm hình viện để 
 xét xử việc kiện cáo.
 → Thể hiện sự tiến bộ trong việc 
 quản lí nhà nước. 1. Hãy đánh dấu nhân (X) vào ô trống ứng với ý em cho là đúng nhất.
 ?Nguyên nhân nào dẫn đến sự sụp đõ của nhà Lý?
 x Chính quyền không chăm lo đến đời sống của 
 nhân dân, quan lại ăn chơi sa đoạ.
 X Hạn hán, lụt lội, mất mùa liên tiếp xảy ra, đời 
 sống nhân dân khổ cực. Khởi nghĩa nông dân nổ ra 
 ở khắp nơi
 Quân Tống tiến công xâm lược nước ta và lật đỏ 
 nhà Lý. 2. Một chế độ đặc biệt chỉ có trong triều đình nhà Trần:
 a. Chế độ lập Thái tử sớm SAI
b. Chế độ Nhiếp chính vương SAI
c. Chế độ lập nhiều hoàng hậu SAI
d. Chế độ Thái thượng hoàng Đúng 1. Bài cũ:
- Nắm chắc kiến thức bài bọc hôm nay.
- Làm bài tập trong “tập bản đồ lịch sử”
 2. Chuẩn bị bài mới :
 - Đọc trước và trả lời các câu hỏi ở sách giáo khoa 
phần II. “ Nhà Trần xây dựng quân đội và phát 
triển kinh tế”. Trß ch¬i « ch÷
 T r a n C a n h
 l y c h I e u h o A n g
 t H a i y v i e n
 t r a n t h u d o
 q u o c T r i e u h i n l u a T
 t r i c h a u
 t h a m h i n v i e n
2.5.4.3. Tªn Tªn TªnTªn6.Tªn vÞ mét mét vuabé mét ng­êi c¬cuèiluËt chøcquan cãcïng cña quan c«ngchuyªn cña nhµ khëi®øng triÒu coi TrÇndùng ®Çu ch÷a®¹i c¸cLýsù bÖnhgåm nghiÖpgåmCh©u, trong 1712 gåmhä ch÷ ch÷ cungTrÇn, 7c¸i. ch÷ c¸i. vua, gåm c¸i gåm 9 
7.Mét tõ1. gåmMét 12tõ Nhµgåmch÷ c¸i,8 ch÷ §ãTrÇnch÷ 9c¸i. lµch÷ tªnc¸i. §©y c¸i. c¬ lµ quan tªn thËt chuyªn cña xÐtvÞ vua xö c¸c 
 ®Çu tiªnvô thuéckiÖn c¸o. triÒu TrÇn.