Bài giảng môn Ngữ văn Lớp 7 - Đề văn nghị luận và việc lập ý cho bài văn nghị luận

 Đề văn NL và việc 
lập ý cho bài văn NL CONTENTS
I. Tìm hiểu đề văn 
nghị luận
II. Lập ý cho bài văn 
nghị luận
III. Luyện tập I. Tìm hiểu đề 
văn nghị luận 1. Nội dung và tính chất của đề văn nghị luận
 Đọc 11 đề trong sgk, tr21
 Trả lời 3 câu hỏi trong sgk, 
 tr21 ra giấy A1
Thảo luận nhóm
 Lên trình bày trong 2’ Nội dung
- Tất cả 11 đề đều nêu ra những vấn đề khác 
nhau nhưng đều bắt nguồn từ cuộc sống xã hội 
con người 
- Mục đích: Người viết bàn luận và làm sáng rõ 
- Đó là những luận điểm
ᾆ
 Là đề văn nghị luận Căn cứ để xác định là đề văn nghị luận: 
 Đối tượng nghị luận + Thao tác nghị luận
Nội dung mỗi đề nêu ra một khái niệm, một vấn đề 
lí luận thực chất là những nhận định, quan điểm, 
luận điểm, một tư tưởng hay lời kêu gọi mang 1 tư 
tưởng Tính chất
- Đề có tính chất giải thích, ca ngợi: 1, 2 
- Đề có tính chất khuyên nhủ, phân tích: 3, 4, 5, 6, 7 
- Đề có tính chất suy nghĩ, bàn luận: 8, 9 
- Đề có tính chất tranh luận, phản bác: 10, 11 Ví dụ
 Đề 1
- Vấn đề bàn bạc: Lối sống giản dị của Bác Hồ 
- Đòi hỏi người viết: Giải thích rõ lối sống giản dị 
của Bác được thể hiện trong những mặt nào 
 + Ca ngợi lối sống đó
 + Khuyên nhủ mọi người noi theo lối sống đó. Đề 10
- Vấn đề bàn bạc: Cách ứng xử trong cuộc sống chứa 
trong câu tục ngữ
- Đòi hỏi người viết: Tranh luận, phản bác để nêu 
ra một cách ứng xử có văn hóa Tính chất đề văn: Giải thích, ngợi ca, khẳng 
 định, khuyên nhủ, phản bác 
ᾆ
 Định hướng nội dung bài viết
ᾆ
 Giúp người viết có 1 thái độ, giọng điệu, 
phương pháp phù hợp
ᾇ
 Cách triển khai bài văn nghị luận hiệu quả GHI NHỚ 1
Đề văn nghị luận bao giờ cũng nêu ra một vấn đề để 
 bàn bạc và đòi hỏi người viết bày tỏ ý kiến của 
 mình đối với vấn đề đó. Tính chất của đề như: ca 
ngợi, phân tích, khuyên nhủ, phản bác đòi hỏi bài 
 làm phải vận dụng các phương pháp phù hợp 2. Tìm hiểu đề văn nghị luận
 PHIẾU BÀI TẬP
a/ Tìm hiểu đề văn “Chớ nên tự phụ”
- Đề nêu vấn đề: .
- Đối tượng và phạm vi nghị luận: .
- Khuynh hướng tư tưởng: .
- Yêu cầu với người viết: 
b/ Kết luận: Trước một đề văn, muốn làm tốt, cần tìm hiểu: 
 trong đề Tìm hiểu đề: “Chớ nên tự 
 phụ”
- Vấn đề: Tự phụ là nét tính xấu trong tính cách con người và 
khuyên con người nên từ bỏ
- Đối tượng và phạm vi: Biểu hiện + Tác hại của tính tự phụ 
và khuyên mọi người không nên tự phụ 
- Khuynh hướng tư tưởng: Phủ định tính tự phụ
- Yêu cầu: Giải thích rõ thế nào là tự phụ; Phân tích những 
biểu hiện và tác hại của nó; Thể hiện thái độ phê phán thói 
tự phụ, ca ngời sự khiêm tốn GHI NHỚ 2
 Muốn làm bài tốt, cần tìm hiểu đề thật 
kĩ. Cụ thể: Cần phải xác định đúng vấn 
đề, phạm vi, tính chất của bài văn nghị 
 luận để làm bài khỏi bị sai lệch II. Lập ý cho 
bài văn nghị 
 luận Các bước lập ý
 Xác lập Tìm luận Xây dựng 
luận điểm cứ lập luận 1. Xác lập luận điểm
 Luận Chớ Ý kiến thể hiện 1 tư tưởng, 
 điểm nên tự thái độ đối với thói tự phụ 
 chính phụ ᾆ
 Đúng ᾆ
 Tán thành
 - Định nghĩa tự phụ
 Luận 
 - Biểu hiện tự phụ
điểm phụ
 - Tác hại tự phụ 2. Tìm luận cứ
Tự phụ là gì?
- Là căn bệnh tự để cao mình, coi 
thường ý kiến của người khác 2. Tìm luận cứ
Vì sao khuyên chớ nên tự phụ?
- Để cho bản thân học hỏi được nhiều
- Dễ tiếp thu ý kiến của người khác để tiến 
bộ và phát triển mình 2. Tìm luận cứ
 Tác hại của tự phụ?
 - Không thu phục được quần chúng (Đối với 
 Đối với người lãnh đạo tự phụ)
mọi người: - Sẽ bị xa lánh, ít bạn bè vì họ cảm thấy bị coi 
 thường, khó chịu (Nếu là người bình thường)
 Đối với 
 bản thân: Không phát triển được, khó hòa đồng