Bài giảng môn Toán Lớp 6 - Tiết 82: Tìm tỉ số của hai số - Nguyễn Ngọc Hân

 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI
CHƯƠNG TRÌNH DẠY HỌC TRÊN TRUYỀN HÌNH
 MÔN TOÁN LỚP 6 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI
 TIẾT 82 : TÌM TỈ SỐ CỦA HAI SỐ
 ThS. Nguyễn Ngọc Hân
GIÁO VIÊN TRƯỜNG THCS GIẢNG VÕ, Q. BA ĐÌNH, TP. HÀ NỘI KIỂM TRA BÀI CŨ
 Bài 1. Tìm số a, biết a bằng 76% của 25. - Muốn tìm của số b cho trước,
 Giải : Ta có ta tính
 Bài 2. Biết số bi của Hùng là 6 viên, tính - Muốn tìm một số biết của nó 
 số bi của Hùng.
 bằng a, ta tính
Giải : Số bi của Hùng là : NHẮC LẠI KHÁI NIỆM PHÂN SỐ
Người ta gọi với TIẾT 82 : TÌM TỈ SỐ CỦA HAI SỐ
1. Tỉ số của hai số
Thương trong phép chia số a cho số b (b 0) gọi là tỉ số của a và b.
Tỉ số của a và b kí hiệu là a : b (cũng kí hiệu là ). 
Ví dụ 1 :
 1,7 : 3,12 
 : 
 là những tỉ số.
 0,5 : 1 Thương trong phép chia số a cho số b (b 0) gọi là tỉ số của a và b.
Tỉ số của a và b kí hiệu là a : b (cũng kí hiệu là ). 
Ví dụ 1 : 1,7 : 3,12 ; : ; 0,5 : 1 ; là những tỉ số.
 Phân số Tỉ số
 + a và b phải là số nguyên. + a và b có thể là số nguyên, phân số, 
 + b 0. số thập phân, hỗn số ...
 + b 0. Ví dụ 2 : Hãy viết tỉ số sau thành tỉ số của hai số nguyên 0,5 : 1 .
Giải : Ta có Ví dụ 3 : Đoạn thẳng MN dài 15cm, đoạn thẳng PQ dài 5cm. Tìm tỉ số độ dài 
 của đoạn thẳng MN và đoạn thẳng PQ.
 Giải : 
Tỉ số độ dài của đoạn thẳng MN và đoạn thẳng PQ là .
Lưu ý : Khái niệm tỉ số thường được dùng khi nói về thương của hai đại lượng
(cùng loại và cùng đơn vị đo). Ví dụ 4 : Đoạn thẳng AB dài 20cm, đoạn thẳng CD dài 1m. Tìm tỉ số độ dài của 
đoạn thẳng AB và đoạn thẳng CD.
Giải : AB = 20cm, CD = 1m = 100cm.
Vậy tỉ số độ dài của đoạn thẳng AB và đoạn thẳng CD là . 2. Tỉ số phần trăm
Trong thực hành, ta thường dùng tỉ số dưới dạng tỉ số phần trăm với 
kí hiệu % thay cho .
Ví dụ : Tỉ số phần trăm của hai số 78,1 và 25 là :
 .100. 
Quy tắc :
 Muốn tìm tỉ số phần trăm của hai số a và b, ta nhân a với 100 rồi chia 
 cho b và viết kí hiệu % vào kết quả : %. Quy tắc :
 Muốn tìm tỉ số phần trăm của hai số a và b, ta nhân a với 100 rồi chia 
 cho b và viết kí hiệu % vào kết quả : %.
?1 Tìm tỉ số phần trăm của : 
 a) 5 và 8 ; b) 25kg và tạ.
 Giải : 
 a) Tỉ số phần trăm của 5 và 8 là :
 Tỉ số phần trăm của 25kg và tạ là : Áp dụng. Các khẳng định sau đúng hay sai : 00151412061309080401030711051002
 A. Tỉ số phần trăm của 15 và 30 là 50%; Đ Hướng dẫn
 Tỉ số phần trăm 
 B. Tỉ số phần trăm của 15 phút và 1 giờ là 1500%; của 15 và 30 là :
 C. 10% của 70 là 7;
 D. Nếu 80% của số a là 160 thì a bằng 200. Áp dụng. Các khẳng định sau đúng hay sai :
 A. Tỉ số phần trăm của 15 và 30 là 50%; Đ
 B. Tỉ số phần trăm của 15 phút và 1 giờ là 1500%; S Hướng dẫn
 Đổi 1 giờ = 60 phút.
 C. 10% của 70 là 7; Tỉ số phần trăm của 
 15 phút và 1 giờ là :
 D. Nếu 80% của số a là 160 thì a bằng 200. Áp dụng. Các khẳng định sau đúng hay sai :
 A. Tỉ số phần trăm của 15 và 30 là 50%; Đ
 B. Tỉ số phần trăm của 15 phút và 1 giờ là 1500%; S
 C. 10% của 70 là 7; Đ Hướng dẫn
 D. Nếu 80% của số a là 160 thì a bằng 200. 10% của 70 là : Áp dụng. Các khẳng định sau đúng hay sai :
 A. Tỉ số phần trăm của 15 và 30 là 50%; Đ
 B. Tỉ số phần trăm của 15 phút và 1 giờ là 1500%; S
 C. 10% của 70 là 7; Đ
 D. Nếu 80% của số a là 160 thì a bằng 200. Đ Hướng dẫn
 Ta có
 a = 160 : = 200. 3. Tỉ lệ xích
Tỉ lệ xích T của một bản vẽ (hoặc một bản đồ) là tỉ số khoảng cách a giữa hai 
điểm trên bản vẽ (hoặc bản đồ) và khoảng cách b giữa hai điểm tương ứng 
trên thực tế :
 T = (a, b có cùng đơn vị đo).
 Ví dụ 1 : Cho khoảng cách a trên bản đồ là 1cm, khoảng cách b trên thực tế là 
 1km. Tính tỉ lệ xích của bản đồ.
 Giải : Đổi 1km = 100000cm.
 Tỉ lệ xích của bản đồ là : T . 
 Vậy tỉ lệ xích của bản đồ là 1 : 100000. Tỉ lệ xích T của một bản vẽ (hoặc một bản đồ) là tỉ số khoảng cách a giữa hai 
điểm trên bản vẽ (hoặc bản đồ) và khoảng cách b giữa hai điểm tương ứng 
trên thực tế :
 a = b.T
 T = 
 b = Số 23 Quang Trung