Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 92: Dùng cụm chủ - Vị để mở rộng câu

 Các phép biến đổi câu
Thêm, bớt thành phần câu. Chuyển đổi kiểu câu
Rút gọn Mở rộng câu Chuyển đổi câu chủ động 
 câu thành câu bị động
 Thêm DùngDùng cụmcụm 
 trạng ngữ chủchủ -- vịvị đểđể mở 
 cho câu rộngrộng câu Cụm danh từ : những tình cảm ta không có, những 
tình cảm ta sẵn có.
 Phụ ngữ ta không có, ta sẵn có là những cụm chủ-vị
 Có hai cụm danh từ dùng để mở rộng câu:
Em hiểu thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu?
Khi nói hoặc viết, có thể dùng những cụm từ 
có hình thức cấu tạo giống câu đơn bình 
thường, gọi là cụm chủ - vị (cụm C-V) làm 
thành phần câu hoặc thành phần của cụm từ 
để mở rộng câu.
 3. KL, Ghi nhớ 1: SGK/68 II. Các trường hợp dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu
 1. Ví dụ 1: Sgk/68
 a. Chị Ba đến khiến tôi rất vui và vững tâm.
 b. Khi bắt đầu kháng chiến, nhân dân ta tinh thần rất hăng hái.
 c. Chúng ta có thể nói rằng trời sinh lá sen để bao bọc cốm, 
 cũng như trời sinh cốm nằm ủ trong lá sen.
 Câu hỏi: 
 - Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong các câu trên?
 - Tìm cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ 
 trong các câu trên?
 - Cho biết trong mỗi câu, cụm C-V làm thành phần gì? b. Khi bắt đầu kháng chiến, nhân dân ta tinh thần rất hăng hái.
 C V
 Trạng ngữ Chủ ngữ Vị ngữ
 Cụm C – V làm vị ngữ. có thể nói rằng trời sinh lá sen để bao bọc cốm, 
 C V
 Động từ Phụ ngữ sau
 trung tâm
 cũng như trời sinh cốm nằm ủ trong lá sen.
 C V
 Phụ ngữ sau
 Cụm C – V làm phụ ngữ trong cụm động 
từ. Dùng cụm C-V để mở rộng các 
 thành phần trong câu:
Khái Các trường hợp dùng cụm
niệm C-V để mở rộng câu:
Chủ Vị Phụ ngữ Phụ ngữ Phụ ngữ
ngữ ngữ trong cụm trong cụm trong cụm
 danh từ động từ tính từ a, Trung đội trưởng Bính khuôn mặt đầy đặn.
 C V
 Chủ ngữ Vị ngữ
 Cụm C-V làm vị ngữ trong câu. BT bổ sung: Hãy xác định thành phần câu và cho biết các câu 
 trên mở rộng thành phần nào? (nếu còn thời gian)
 a. Chiếc bàn này chân đã gẫy. 
 Chiếc bàn này chân đã gẫy. Cụm C – V làm vị ngữ. 
 c v
 CN VN
 b. Con mèo chạy làm đổ lọ hoa 
Con mèo chạy làm đổ lọ hoa. Cụm C – V làm chủ ngữ. 
 c v
 CN VN
 c. Mẹ luôn hi vọng tôi sẽ thi đỗ cấp 3. 
 Mẹ luôn hi vọng tôi sẽ thi đỗ cấp 3. 
 Đ T c v
 Cụm C – V làm phụ ngữ cho động từ.
 CN VN
 d. Tôi rất thích con gấu Lan tặng.
 Tôi rất thích con gấu Lan tặng.
 D T c v Cụm C – V làm phụ ngữ cho danh từ.
 CN VN