Ôn tập Ngữ văn Lớp 7 - Tuần 21

 - Bài kiểm tra toán.
 → Câu rút cộc lốc, thiếu lễ phép
 (Thêm từ “ạ” hoặc “Dạ thưa” vào đầu hoặc cuối câu)
2. Ghi nhớ 2: (SGK/16)
 Khi rút gọn câu cần chú ý:
 + Không làm cho người nghe, người đọc hiểu sai hoặc hiểu không đầy đủ nội 
dung câu nói.
 + Không biến câu nói thành một câu cộc lốc, khiếm nhã.
III. Luyện tập: SGK/16-17-18
 Bài tập 1: SGK/16 
 - Yêu cầu: HS tự xác định câu rút gọn và cho biết thành phần bị rút gọn.
 - Gợi ý: Rút gọn như vậy làm cho cách nói của câu tục ngữ trở nên cô đọng, súc tích 
hơn, làm cho thông tin được nhanh hơn và có ý nhắc chung mọi người. 
 Bài Tập 2: SGK/16-17
 - Yêu cầu: HS xác định câu rút gọn và khôi phục lại thành phần bị rút gọn.
 - Gợi ý:
 a. Tôi bước tới Đèo Ngang, bóng xế tà,
 Tôi thấy cỏ cây 
 Tôi như con quốc quốc đau lòng nhớ nước 
 ..
 b. - Thiên hạ đồn rằng ..
 - Vua khen .
 - Vua ban .
 - Quan tướng .
 - Quan tướng 
 .
 - Trong thơ ca thường gặp rất nhiều câu rút gọn vì thơ, ca chuộng lối diễn đạt súc 
tích, vả lại số chữ 1 dòng rất hạn chế. 
 Bài tập 3: SGK/17-18
 - Yêu cầu: HS đọc và xác định câu rút gọn, cho biết nguyên nhân dẫn đến sự hiểu 
lầm nhau giữa cậu bé và người khách trong câu chuyện. HS tự rút ra bài học cho bản 
thân khi giao tiếp.
 - Gợi ý:
 + Vì: Cậu bé khi trả lời người khách đã dùng câu rút gọn khiến người khác hiểu 
sai ý nghĩa. - Gợi ý:
 a. Luận điểm: 
 - Cần tạo ra thói quen tốt trong đời sống xã hội 
 b. Luận cứ: 
 + Có thói quen tốt và thói quen xấu 
 + Có người biết phân biệt tốt xấu, như vì đã thành thói quen rất khó bỏ, khó sửa 
 + Tạo được thói quen tốt là rất khó, nhưng nhiễm thói quen xấu thì dễ 
 c. Lập luận: 
 + Luôn dậy sớm là thói quen tốt 
 + Hút thuốc lá..là thói quen xấu 
 + Một thói quen xấu ta thường gặp hàng ngày . rất nguy hiểm.
 + Cho nên mỗi người ... cho xã hội.
 → Bài văn có sức thuyết phục mạnh mẽ vì luận điểm mà tác giả nêu ra rất phù hợp 
 với cuộc sống hiện tại.
 ==========o0o==========
 Tiết 86:
ĐỀ VĂN NGHỊ LUẬN VÀ VIỆC LẬP Ý CHO BÀI VĂN NGHỊ LUẬN
 I. Tìm hiểu chung:
 1. Tìm hiểu đề văn nghị luận:
 a. Nội dung và tính chất của đề văn nghị luận:
 * Nội dung: Tất cả 11 đề đều nêu ra những vấn đề khác nhau nhưng đều bắt 
 nguồn từ cuộc sống xã hội con người.
 - Mục đích: để người viết bàn luận làm sáng rõ vấn đề.
 - Đó là những luận điểm.
 → Là đề bài văn nghị luận
 * Tính chất: lời khuyên nhủ, phân tích, giải thích, ca ngợi, suy nghĩ, bàn luận, 
 tranh luận, phản bác
 → Có ý nghĩa định hướng cho bài viết, đòi hỏi người viết có một thái độ, tình 
 cảm phù hợp, khẳng định hay phủ định, tán thành hay phản đối, chứng minh, giải 
 thích hay tranh luận.
 b. Tìm hiểu đề văn nghị luận:
 * Đề bài: Chớ nên tự phụ + Sách mở mang trí tuệ, hiểu biết cho ta.(thế giới xung quanh, biến cố lịch sử xa 
xưa, thế giới tâm hồn của con người)
 + Sách làm cho người ta được thưởng thức những vẻ đẹp của thế giới và con 
người. (vẻ đẹp của cảnh trí thiên nhiên khắp nơi trên trái đất, vẻ đẹp hình thể và tâm 
hồn của con người, vẻ đẹp của ngôn từ)
 + Sách đem lại cho ta đời sống nội tâm phong phú và giúp ta biết sống cao 
thượng, nhân ái, vị tha, biết sống có ích cho mọi người. Sách còn giúp ta hiểu rõ về 
chính bản thân mình.
 + Phải biết chọn sách mà đọc và biết trân trọng, nâng niu những cuốn sách quý.
 - Xây dựng lập luận: (có thể dùng một trong hai cách)
 + Kể về các tác động mạnh mẽ và sâu sắc do một cuốn sách tốt đem lại cho bản 
thân mình. Đưa ra lời khuyên.
 + Từ việc nêu ra luận điểm rồi phân tích dần từng luận cứ để làm sáng tỏ luận 
điểm đó.
* Dựa vào các ý hãy lập dàn ý cho bài văn:
1. Mở bài: 
 Sách vô cùng cần thiết trong đời sống con ngưới . Sách luôn luôn đồng hành với con 
người, giúp đỡ con người trong học tập và làm việc. Vì vậy, có ý kiến: “Sách là người 
bạn lớn của con người”.
2. Thân bài:
 - Sách đem lại cho con người những hiểu biết ở mọi lĩnh vực:
 + Những kiến thức khoa học, kĩ thuật được đúc kết từ lâu đời
 + Những hiểu biết về lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc, của lịch sử 
nhân loại..
 - Sách giúp con người nâng cao đời sống tâm hồn:
 + Sách giúp ta biết rung cảm trước vẻ đẹp của con người, vẻ đẹp của thiên nhiên, 
biết đồng cảm với những nỗi đau và căm ghét những điều độc ác
 + Sách ta thư giãn khi làm việc, học tập căng thẳng.
3. Kết bài: 
 Chúng ta cần yêu quý sách, ham đọc sách, biết chọn sách mà đọc để trí tuệ và tâm 
hồn ngày một phong phú hơn.
 ==========o0o========== → Dẫn chứng cụ thể, tiêu biểu, toàn diện; Liệt kê theo mô hình liên kết 
 “từđến”
 ➡ Lòng yêu nước của nhân dân trong cuộc kháng chiến hiện tại.
 3. Nhiệm vụ của chúng ta:
 - Tinh thần yêu nước cũng như các thứ của quý 
 - Giải thích, tuyên truyền, tổ chức, lãnh đạo, làm cho tinh thần yêu nước  công 
 việc kháng chiến.
 → So sánh, liệt kê, lập luận hùng hồn, thuyết phục. 
 ➡ Động viên, khích lệ tinh thần yêu nước của mọi người. 
 III. Tổng kết: Ghi nhớ (SGK/27) 
 IV. Luyện tập: SGK/27
 - Yêu cầu: HS viết 1 đoạn văn theo lối liệt kê khoảng 4 – 5 câu theo mô hình liên 
 kết “Từ đến”. (nội dung tự chọn)
 - Gợi ý: HS có thể tham khảo đoạn văn sau:
 Mùa xuân sắp về trên quê hương ta mang theo niềm vui, sự hy vọng đến cho mọi nhà. 
 Khắp nơi nơi, ai cũng nô nức chuẩn bị đón chào bà chúa mùa xuân đang tới. Bà lướt 
 qua những ngọn cây làm cho trăm hoa đua nở, bà đậu trên vai áo của cô thiếu nữ khiến 
 cho suối tóc thêm mượt mà, đôi mắt thêm long lanh. Như cảm nhận được sự xuất hiện 
 của nàng xuân, muôn chim đã hót líu lo trên cành làm cho không khí càng thêm tươi 
 vui, rộn rã. Từ Bắc vào Nam, từ biển khơi đến vùng rừng núi, từ miền biên giới đến 
 vùng hải đảo xa xôi, từ đứa trẻ đến cụ già, tất cả đều cảm thấy nao nao, hân hoan lắng 
 nghe bước đi của thời gian và chờ đón phút giao thừa đang đến.
 ==========o0o==========
 Tiết 88: 
LUYỆN TẬP TÌM HIỂU ĐỀ VÀ VIỆC LẬP Ý CHO BÀI VĂN NGHỊ LUẬN
 I. Luyện tập:
 Bài 1: 
 1. Xác định luận điểm:
 - Sách có vai trò to lớn trong đời sống xã hội. Sách đáp úng nhu cầu hưởng thụ cái 
 hay, cái đẹp và nhu cầu phát triển trí tuệ tâm hồn.
 - Ta phải coi “sách là người bạn lớn của con người” vì trên lĩnh vực văn hoá, tư 
 tưởng không có gì thay thế được sách.
 2. Tìm luận cứ:
 - Sách mở mang trí tuệ giúp ta khám phá những điều bí ẩn của thế giới xung quanh, 
 đưa ta vào tìm hiểu thế giới cực lớn là thiên hà và thế giới cực nhỏ như hạt vật chất.
 - Sách đưa ta ngược thời gian về với những biến cố lịch sử xa xưa và hướng về ngày 
 mai.
 - Sách cho ta những phút thư giãn thoải mái.