Trọng tâm ôn tập học kì II môn Ngữ văn Lớp 9 - Năm học 2019-2020 - Trường THCS Thị Trấn 2

 Trường THCS Thị Trấn 2 - Văn 9 – HK2 / 2019 - 2020 trang 2 
- Vaên ngheä noái sôïi daây ñoàng caûm kyø dieäu giöõa ngheä só vôùi baïn ñoïc thoâng 
qua nhöõng rung ñoäng maõnh lieät, saâu xa cuûa traùi tim. 
- Giuùp cho con ngöôøi soáng phong phuù hôn vaø töï hoaøn thieän nhaân caùch, 
taâm hoàn mình. 
4) Ngheä thuaät : - Caùch phaân tích, khaúng ñònh vaán ñeà. 
 - Caùch vieát chaët cheõ, giaøu hình aûnh vaø caûm xuùc. 
 CHUAÅN BÒ HAØNH TRANG VAØO THEÁ KYÛ MÔÙI 
 1) Taùc giaû : Vuõ Khoan, nhaøhoaït ñoäng chính trò, nhieàu naêm laøm thöù 
 tröôûng Boä Ngoaïi Giao, Boä tröôûng Boä Thöông Maïi hieän laø Phoù Thuû 
 Töôùng Chính Phuû. 
 2) Hoaøn caûnh ra ñôøi: 2001, naêm ñaàu tieân cuûa theá kæ 21 
 3) Nguoàn goác: trong “Moät goùc nhìn cuûa trí thöùc” taäp 1 (2002) 
 4) Noäi dung yù nghóa : 
- Chuaån bò haønh trang böôùc vaøo theá kyû môùi, theá heä treû VN caàn nhìn roõ 
ñieåm maïnh ( thoâng minh, nhaïy beùn vôùi caùi môùi, caàn cuø, saùng taïo, ñoaøn 
keát) vaø ñieåm yeáu ( thieáu kieán thöùc cô baûn, keùm khaû naêng thöïc haønh, 
thieáu ñöùc tính tæ mæ, khoâng coi troïng quy trình coâng ngheä, thieáu tính coäng 
ñoàng trong laøm aên) cuûa con ngöôøi VN, reøn cho mình nhöõng ñöùc tính vaø 
thoùi quen toát. 
- Caàn phaùt huy nhöõng ñieåm maïnh, khaéc phuïc nhöõng ñieåm yeáu, hình thaønh 
nhöõng thoùi quen toát ngay töø nhöõng vieäc nhoû. 
 5) Ngheä thuaät : - Söû duïng nhieàu thaønh ngöõ, tuïc ngöõ; caùch laäp luaän chaët 
 cheõ, giaøu söùc thuyeát phuïc. 
CHOÙ SOÙI VAØ CÖØU trong thô nguï ngoân cuûa LA – PHOÂNG - TEN 
 1) Taùc giaû : Hi-poâ-lít Ten (1828 – 1893) Trieát gia, söû gia, nhaø nghieân 
 cöùu vaên hoïc Phaùp, vieän só Vieän Haøn Laâm Phaùp. Laø taùc giaû coâng trình 
 nghieân cöùu “ La Phoâng Ten vaø thô nguï ngoân cuûa oâng” 
2) Nguoàn goác: chöông II phaàn 2 trong” La Phoâng Ten vaø thô nguï ngoân 
cuûa oâng” 
 3) Noäi dung yù nghóa : Neâu baät ñaëc tröng cuûa saùng taïo ngheä thuaät laø in 
 ñaäm daáu aán caùch nhìn, caùch nghó rieâng cuûa nhaø vaên. 
 4) Ngheä thuaät : Caùch so saùnh hình töôïng . Trường THCS Thị Trấn 2 - Văn 9 – HK2 / 2019 - 2020 trang 4 
3) Nguoàn goác: in trong “Nhö maây muøa xuaân” (1978) 
4) Noäi dung yù nghóa : Theå hieän loøng thaønh kính vaø nieàm xuùc ñoäng saâu 
saéc cuûa nhaø thô, cuûa moïi ngöôøi ñoái vôùi Baùc Hoà khi vaøo laêng vieáng Baùc. 
5) Ngheä thuaät : Gioïng ñieäu trang troïng vaø tha thieát, nhieàu hình aûnh aån 
duï ñeïp, ngoân ngöõ bình dò maø coâ ñuùc. 
 SANG THU 
1) Taùc giaûù : Höõu Thænh teân Nguyeãn Höõu Thænh (1942) Queâ:Vónh Phuùc. 
Nhaäp nguõ vaøo binh chuûng Taêng – Thieát giaùp roài trôû thaønh caùn boä vaên 
hoùa, tuyeân huaán trong quaân ñoäi vaø baét ñaàu saùng taùc. Töø naêm 2000 laø 
Toång thö kyù Hoäi Nhaø Vaên Vieät Nam 
2) Hoaøn caûnh ra ñôøi: trong moät chieàu naêm 1977, khi taûn daïo vuøng ngoaïi 
oâ Haø Noäi, thöôûng thöùc khoâng khí thanh bình. 
3) Noäi dung yù nghóa : Nhöõng bieán chuyeån nheï nhaøng maø roõ reät cuûa ñaát 
trôøi töø cuoái haï sang ñaàu thu ñöôïc taùc giaû gôïi leân baèng nhöõng caûm nhaän 
tinh teá . 
4) Ngheä thuaät : Hình aûnh thô giaøu söùc bieåu caûm. 
 NOÙI VÔÙI CON 
1) Taùc giaû : Y Phöông teân Höùa Vónh Söôùc (1948) Queâ: Cao Baèng, daân 
toäc Taøy. Nhaäp nguõ naêm 1968. Töø 1993, laø Chuû tòch Hoäi Vaên hoïc ngheä 
thuaät Cao Baèng. Thô oâng theå hieän taâm hoàn chaân thaät, maïnh meõ, trong 
saùng vaø caùch tö duy giaøu hình aûnh cuûa con ngöôøi mieàn nuùi. 
2) Noäi dung yù nghóa : - Theå hieän tình caûm gia ñình aám cuùng. 
- Ca ngôïi truyeàn thoáng caàn cuø, söùc soáng maïnh meõ cuûa queâ höông vaø 
daân toäc mình. 
- Giuùp hieåu theâm veà söùc soáng, veû ñeïp taâm hoàn cuûa daân toäc mieàn nuùi. 
- Gôïi nhaéc tình caûm gaén boù vôùi truyeàn thoáng vôùi queâ höông vaø yù chí 
vöôn leân trong cuoäc soáng. 
3) Ngheä thuaät : Töø ngöõ, hình aûnh giaøu söùc gôïi caûm. 
 MAÂY VAØ SOÙNG 
1) Taùc giaû : R. Ta-go (1861 – 1941) Nhaø thô hieän ñaïi lôùn nhaát cuûa Aán 
Ñoä, xuaát thaân töø gia ñình quí toäc. Laøm thô raát sôùm, töøng tham gia caùc 
hoaït ñoäng chính trò-xaõ hoäi, 1 laàn gheù VN. Gia taøi vaên hoùa ngheä thuaät ña Trường THCS Thị Trấn 2 - Văn 9 – HK2 / 2019 - 2020 trang 6 
veû ñeïp bình dò maø heát söùc quyeán ruõ. Cuõng nhö ñeán luùc naèm lieät giöôøng; 
nhaän söï chaêm soùc töøng mieáng aên, nguïm nöôùc cuûa vôï; Nhó môùi caûm nhaän 
heát noãi vaát vaû, söï taûo taàn, tình yeâu vaø ñöùc hi sinh thaàm laëng cuûa vôï. Nhó voâ 
cuøng khao khaùt ñöôïc moät laàn ñaët chaân leân bôø baõi beân kia soâng-caùi mieàn ñaát 
thaät gaàn guõi maø ña õtrôû neân raát xa xoâi ñoái vôùi anh. Nhöng khi anh nhôø con 
trai thöïc hieän giuùp thì caäu ta khoâng hieåu öôùc muoán cuûa cha; sa vaøo moät 
ñaùm chôi côø treân heø phoá, coù theå lôõ chuyeán ñoø ngang duy nhaát trong ngaøy. 
Töø ñoù, anh chieâm nghieäm ñöôïc quy luaät ñaày nghòch líù cuûa ñôøi ngöôøi. 
 NHÖÕNG NGOÂI SAO XA XOÂI 
1) Taùc giaû : Leâ Minh Khueâ laø caây buùt nöõ (1949) Queâ: Thanh Hoùa.Gia 
nhaäp Thanh nieân xung phong vaø baét ñaàu vieát vaên vaøo ñaàu nhöõng naêm 70. 
Chuyeân vieát truyeän ngaén veà cuoäc soáng chieán ñaáu cuûa tuoåi treû ôû tuyeán 
ñöôøng Tröôøng Sôn; nhöng sau 1975, baùm saùt nhöõng bieán chuyeån cuûa ñôøi 
soáng xaõ hoäi vaø con ngöôøi treân tinh thaàn ñoåi môùi. 
2) Nguoàn goác: Vaên baûn ñaõ löôïc 1soá ñoaïn töø truyeän ngaén cuøng teân, laø 1 
trong nhöõng taùc phaåm ñaàu tay (vieát naêm 1971) luùc cuoäc chieán choáng ñeá 
quoác Myõ ñang dieãn ra aùc lieät. 
3) Noäi dung yù nghóa : 
- Ñeà cao taâm hoàn trong saùng, tinh thaàn duõng caûm, cuoäc soáng chieán ñaáu 
ñaày gian khoå, hy sinh nhöng raát hoàn nhieân, laïc quan cuûa nhöõng coâ Thanh 
nieân xung phong treân tuyeán ñöôøng Tröôøng Sôn. Ñoù laø hình aûnh ñeïp, tieâu 
bieåu veà theá heä treû Vieät Nam trong thôøi kyø khaùng chieán choáng ñeá quoác 
Myõ. 
4) Ngheä thuaät : - Söû duïng vai keå laø nhaân vaät chính 
 - Caùch keå chuyeän töï nhieân, ngoân ngöõ sinh ñoäng, treû trung. 
 - Mieâu taû taâm lyù nhaân vaät raát ñaëc saéc 
5) Toùm taét vaên baûn: Truyeän keå veà ba coâ thanh nieân xung phong ôû toå trinh 
saùt phaù bom taïi moät troïng ñieåm treân tuyeán ñöôøng Tröôøng Sôn; goàm coù 
Thao - ñoäi tröôûng, Nho vaø Phöông Ñònhø. Hoï ôû trong hang ñaù, döôùi chaân 
cao ñieåm, caùch xa ñôn vò. Nhieäm vuï cuûa hoï laø quan saùt ñòch neùm bom, ño 
khoái löôïng ñaát ñaù phaûi san laáp, ñaùnh daáu vò trí nhöõng quaû bom chöa noå ñeå 
phaù ñi. Tuy soáng gian khoå vaø caän keà caùi cheát nhöng hoï vaãn hoàn nhieân Trường THCS Thị Trấn 2 - Văn 9 – HK2 / 2019 - 2020 trang 8 
 4) Ngheä thuaät : Ngheä thuaät mieâu taû dieãn bieán taâm traïng nhaân vaät raát 
 tinh teá. 
 5) Toùm taét vaên baûn: Duø chæ khoaûng 7, 8 tuoåi nhöng Xi-moâng sôùm caûm 
 nhaän noãi ñau ñôùn vì baïn beø treâu choïc laø treû khoâng coù boá. Loøng töï aùi bò 
 toån thöông khieán em coù yù ñònh nhaûy xuoáng soâng töï töû. Sau cuoäc gaëp tình 
 côø vôùi baùc Phi-líp - 1 thôï reøn toát buïng, em ñöôïc ñöa veà nhaø vaø nhaän lôøi 
 höùa seõ laøm boá cuûa em. Hoâm sau, khi ñeán tröôøng, maëc keä moïi lôøi nghi 
 ngôø, em sung söôùng tuyeân boá vôùi baïn raèng ñaõ coù boá teân laø Phi-líp. 
 CON CHOÙ BAÁC 
1) Taùc giaû : Giaéc Laân-ñôn (1876 – 1916) laø nhaø vaên Myõ. OÂng ñaõ traûi qua 
thôøi thanh nieân vaát vaû, sôùm tieáp caän vôùi tö töôûng cuûa chuû nghóa xaõ hoäi. 
Laø taùc giaû cuûa nhieàu taùc phaåm noåi tieáng: Tieáng goïi nôi hoang daõ, Soùi 
bieån, Nanh Traéng, Goùt Saét. . . 
2) Nguoàn goác: Trích chöông 6 trong 7 chöông cuûa tieåu thuyeát“Tieáng goïi 
nôi hoang daõ”(vieát sau chuyeán theo chaân ngöôøi Ca-na-ña tìm vaøng) . 
3) Noäi dung yù nghóa : Ñoaïn trích chuû yeáu keå veà tình caûm giöõa con choù 
Baác vaø nhaân vaät Gioân Thooùc-tôn. Taùc giaû coù nhöõng nhaän xeùt tinh teá khi 
vieát veà nhöõng con choù, khi ñi saâu vaøo “taâm hoàn” cuûa Baác. Ñoàng thôøi boäc 
loä tình caûm yeâu thöông cuûa mình ñoái vôùi loaøi vaät. 
4) Ngheä thuaät : - Caùch keå chuyeän sinh ñoäng. 
 - Trí töôûng töôïng tuyeät vôøi. 
5) Toùm taét vaên baûn: Töø ngaøy ñöôïc cöùu vaø soáng vôùi Gioân Thooùc-tôn, Baác 
môùi hieåu saâu saéc theá naøo laø “oâng chuû lí töôûng”. Noù caûm nhaän ñöôïc baèng 
tröïc giaùc, baèng caûm xuùc, baèng söï tinh nhaïy khoân ngoan veà tình ngöôøi. Vaø 
chæ coù Gioân Thooùc-tôn môùi trao cho noù nieàm vui söôùng ñeán toät ñoä. Ñoàng 
thôøi noù cuõng coù noãi aùm aûnh: ngay caû trong giaác mô, Baác cuõng lo Thooùc-
tôn seõ bieán khoûi cuoäc ñôøi noù. 
 Trường THCS Thị Trấn 2 - Văn 9 – HK2 / 2019 - 2020 trang 10 
 Toång hôïp: laäp luaän ruùt ra caùi chung töø nhöõng ñieàu ñaõ phaân tích 
(Thao taùc toång hôïp ñi ngöôïc laïi phaân tích) 
 Söï khaùc bieät veà 2 kieåu baøi: 
 - NL/ söï vieäc hieän töôïng: töø söï vieäc hieän töôïng->vaán ñeà tö töôûng. 
 - NL/ vaán ñeà tö töôûng ñaïo lí: töø tö töôûng-> lí leõ, söï vieäc ñeå giaûi thích, 
 chöùng minh, nhaän ñònh, ñaùnh giaù. 
Sô ñoà daïng baøi nghò luaän veà söï vieäc, hieän töôïng trong ñôøi soáng xaõ hoäi. 
 Neâu söï vieäc, hieän töôïng caàn nghò luaän 
 luaän cöù 1 
 Khía caïnh 1 (luaän ñieåm) 
 luaän cöù 2 
 Söï vieäc, hieän töôïng 
 luaän cöù 1 
 ñoù bieåu hieän nhö Khía caïnh 2 (luaän ñieåm) 
 theá naøo ? luaän cöù 2 
 Khía caïnh 3 (luaän ñieåm) luaän cöù 1 
 luaän cöù 2 
 Vì sao ? Nguyeân nhaân naøo ? 
 Hieän töôïng ñoù laø 
 Taùc haïi nhö theá Lôïi ích nhö theá 
 ñuùng ? Sai ? lôïi ? 
 naøo ? naøo ? 
 haïi ? 
 Ruùt ra nhaän ñònh (baøi hoïc) gì ? 
 Trường THCS Thị Trấn 2 - Văn 9 – HK2 / 2019 - 2020 trang 12 
Nghò luaän xaõ hoäi: söï vieäc, hieän töôïng. 
Ñeà 1 : Chaát ñoäc maøu da cam maø ñeá quoác Mó ñaõ raûi xuoáng caùc caùnh röøng 
mieàn Nam thôøi chieán tranh ñaõ ñeå laïi di hoïa naëng neà cho haøng chuïc vaïn gia 
ñình. Haøng chuïc vaïn ngöôøi ñaõ cheát. Haøng vaïn treû em chòu taät nguyeàn suoát 
ñôøi. Caû nöôùc ñaõ laäp quyõ giuùp ñôõ caùc naïn nhaân nhaèm phaàn naøo caûi thieän 
cuoäc soáng vaø xoa dòu noãi ñau cuûa hoï. 
Em haõy neâu suy nghó cuûa mình veà caùc söï kieän ñoù. 
 Gôïi yù 
MB : -Truyeàn thoáng ñaïo lí toát ñeïp cuûa daân toäc : giaøu nghóa tình “Moät con 
ngöïa ñau, caû taøu boû coû”. 
- Phong traøo theå hieän tinh thaàn töông thaân töông aùi : caû nöôùc laäp quyõ giuùp 
ñôõ naïn nhaân nhieãm chaát ñoäc maøu da cam. 
- Tieáng vang dö luaän trong, ngoaøi nöôùc. 
TB : 1. Chaát ñoäc maøu da cam laø gì? 
- Coøn goïi laø taùc nhaân da cam; loaïi thuoác ñoäc coù söùc taøn phaù gheâ gôùm; 
duøng ñeå dieät caây coû ôû Myõ, coù khaû naêng haïi söùc khoûe con ngöôøi ( Ñoái vôùi 
thöïc vaät, con ngöôøi, taøi nguyeân, moâi tröôøng..) 
2. Haäu quaû cuûa haøng vaïn taán bom ñoäc gaây oâ nhieãm 
 - Lôùp ngöôøi coáng hieán tuoåi thanh xuaân khi toå quoác laâm nguy: keû vónh 
vieãn naèm laïi, ngöôøi may maén trôû veà, laønh laën, laäp gia ñình. Nhöõng ñöùa 
treû voâ toäi chòu aûnh höôûng töø cha meï : cuoäc soáng ñau ñôùn khoå sôû (thieáu boä 
phaän, bieán daïng cô theå ...) Thöông toån theå xaùc, tinh thaàn. 
- Chieán tranh qua, di hoïa coøn ñoù, toäi aùc khoâng bao giôø goät saïch. 
3. Vì sao caû nöôùc phaûi chung tay giuùp ñôõ ? 
- Ai cuõng muoán ñöôïc sinh ra vaø lôùn leân trong theå traïng bình thöôøng, 
khoâng dò daïng. Nieàm mô öôùc ñôn giaûn bò cöôùp maát bôûi hoaøn caûnh khaùch 
quan. 
- Nhìn nhöõng nhaân chöùng coøn soáng soùt töø maët traùi cuûa chieán tranh : thieáu 
ñieàu kieän hoøa nhaäp trong coäng ñoàng. Khoâng cam loøng. Trường THCS Thị Trấn 2 - Văn 9 – HK2 / 2019 - 2020 trang 14 
TB: 1.Giaûi nghóa ( goác, chuyeån) Chæ 6 chöõ giaù 
trò vaøng. 
- “Aên quaû”û,” Haùi quaû”,”Höôûng quaû”,” Thuï quaû”..hình aûnh cuûa söï höôûng 
thuï saûn phaåm, thaønh quaû, haïnh phuùc . Trong tieáng Vieät, “quaû”khoâng chæ 
laø traùi caây ñem höông vò thôm ngon maùt boå; coøn laø thaønh phaàn trong caùc 
töø “thaønh quaû”,”phuùc quaû” <- coù keát quaû toát ñeïp do laøm luïng hay reøn 
luyeän <= höôûng thuï thaønh quaû töø coâng söùc ngöôøi lao ñoäng ñaõ“troàng caây”. 
- “Keû troàng caây”: khoâng nhöõng chæ ngöôøi troàng caây aên quaû( troàng chuoái, 
na..) maø coøn höôùng chung veà soá ngöôøi laøm ra cuûa caûi vaät chaát, tinh thaàn. 
- Töø hình aûnh bình thöôøng -> chi tieát boùng baåy nhaèm daïy phaåm chaát ñaïo 
ñöùc: baøi hoïc laøm ngöôøi. 
2. Nguyeân nhaân daãn ñeán baøi hoïc nhaân phaåm; vì sao oâng baø daïy nhôù ôn? 
- Ñöôïc ñuùc keát töø xa xöa, laø truyeàn thoáng ñaïo lí dt, kieåm nghieäm trong 
thöïc teá <- ñaëc tính cuûa daân VN: caùch soáng aân tình nhaân nghóa thuûy chung. 
Caây nhôù coäi, nöôùc nhôù nguoàn : leõ naøo con ngöôøi voâ caûm? <- Kho taøng 
vaên hoïc daân gian löu giöõ nhieàu caâu ñoàng nghóa “Aên naém xoâi deõo, nhôù 
neûo ñöôøng ñi”, “ Uoáng nöôùc nhôù ngöôøi ñaøo gieáng” 
- Coù luùc naøo khoâng “aên quaû”? Coù cuoäc soáng hieän taïi, nhôø ai? “Keû troàng 
caây” trong gia ñình: oâng baø, cha meï,ï anh chò em, hoï haøng..-> 9 chöõ cuø lao 
(.) ngöôøi ñi tröôùc röôùc ngöôøi ñi sau -> chôû che giuùp ñôõ <- töø luùc sô sinh, 
khi thaønh ñaït, coù gia thaát luùc naøo töø choái? “ Keû ûtroàng caây” trong phaïm 
vi xh: coâng nhaân, noâng daân, chò lao coâng queùt ñöôøng..baùc só, kó sö, thaày 
coâ giaùo, nhaø baùo, nhaïc só. “Keû troàng caây”trong phaïm vi caû nöôùc: toå tieân, 
Ñaûng, laõnh tuï , chieán só, caáp laõnh ñaïo nhaø nöôùc Coøn ai? 
- Cuûa caûi khoâng töï nhieân maø coù nhôù 
ôn laø toû ra hieåu giaù trò lao ñoäng , laø leõ coâng baèng, laø chaân lí hieån nhieân : 
ñaõ ñoå coâng phaûi ñöôïc ñeàn buø. Khoâng nhôù: khoâng xöùng ñaùng laøm ngöôøi. 
3. Phaûi laøm gì ñeå thöïc hieän lôøi khuyeân saâu saéc? 
- Toû thaùi ñoä chaân tình, thaønh taâm; khoâng chôø ngaøy, khoâng ñôïi dòp, khoâng 
caâu neä hình thöùc phoâ tröông 
- Haønh vi toân troïng cuï theå -> Trong gia ñình : vaâng lôøi,hieáu thuaän. Trong 
tröôøng: thöïc hieän moïi yeâu caàu. khu phoá, xoùm laøng, nôi coâng coäng: tieát Trường THCS Thị Trấn 2 - Văn 9 – HK2 / 2019 - 2020 trang 16 
chuû vaên minh, nöôùc coù giaøu, daân coù maïnh tuøy thuoäc vaøo thaùi ñoä cuûa 
ngöôøi” aên quaû”. 
Nghò luaän vaên hoïc. 
Sô ñoà daïng baøi nghò luaän veà moät nhaân vaät 
 Giôùi thieäu nhaân vaät trong moái lieân heä vôùi taùc giaû, taùc 
 phaåm, hoaøn caûnh saùng taùc 
 luaän ñieåm 1 
 Nhaän xeùt, ñaùnh giaù, khaùi quaùt töøng ñaëc 
 luaän ñieåm 2 
 ñieåm, tính caùch nhaân vaät 
 luaän ñieåm 3 
 Neâu luaän cöù keát hôïp vôùi caùc pheùp laäp luaän (giaûi thích, phaân tích, chöùng 
 minh, bình luaän) ñeå laøm saùng toû töøng luaän ñieåm 
 Neâu taùc duïng, aûnh höôûng cuûa nhaân vaät 
 ñoái vôùi xaõ hoäi ,vôùi ngöôøi ñoïc 
 Khaúng ñònh, ruùt ra yù nghóa, giaù trò cuûa nhaân vaät, cuûa ñôøi soáng 
 hoaëc toû thaùi ñoä ñoái vôùi nhaân vaät 
Ñeà 3: Trình baøy caûm nhaän cuûa em veà hình aûnh nhöõng ngöôøi lính laùi xe 
treân tuyeán ñöôøng Tröôøng Sôn thôøi kì choáng ñeá quoác Myõ qua taùc phaåm”Baøi 
thô veà tieåu ñoäi xe khoâng kính” cuûa Phaïm Tieán Duaät. 
 Gôïi yùù Trường THCS Thị Trấn 2 - Văn 9 – HK2 / 2019 - 2020 trang 18 
- Goùp phaàn hoaøn thieän böùc töôïng ñaøi tuyeät myõ veà chieán só VN trong cuoäc tröôøng chinh. 
- Hieåu theâm veà ñôøi soáng chieán só, cuoäc khaùng chieán cuûa daân toäc, theâm meán yeâu, caûm 
phuïc ngöôøi lính, töï haøo veà trang söû VN kieâu huøng . 
Sô ñoà daïng baøi nghò luaän veà 1 ñoaïn, baøi thô / taùc phaåm, ñoaïn truyeän 
 Giôùi thieäu ñoaïn, baøi thô trong moái lieân heä vôùi taùc giaû, taùc phaåm, 
 hoaøn caûnh saùng taùc 
 Neâu caûm nhaän, yù kieán khaùi quaùt (chuû ñeà) cuûa ñoaïn, baøi thô 
 Noäi dung 1 (luaän ñieåm 1) 
 Phaân tích ñoaïn, baøi thô 
 bao goàm caùc noäi dung Noäi dung 2 (luaän ñieåm 2) 
 naøo laø chính? 
 N oäi dung 3 (luaän ñieåm 3) 
 Caûm nhaän, ñaùnh giaù veà ngheä thuaät vaø noäi dung / luaän ñieåm (vaän duïng keát 
 hôïp caùc thao taùc : phaân tích, giaûi thích, chöùng minh, bình giaûng, ñoái chieáu – 
 môû roäng vôùi ñoaïn baøi khaùc) 
 luaän ñieåm 1 luaän ñieåm 2 luaän ñieåm 3 
 ngoân caùc ngoân caùc ngoân caùc 
 töø taàng töø taàng töø taàng 
 nghóa nghóa nghóa 
 hình hình hình 
 aûnh vaø saéc aûnh vaø saéc aûnh vaø saéc 
 thaùi thaùi thaùi 
 giai giai giai 
 bieåu bieåu bieåu 
 ñieäu ñieäu ñieäu 
 caûm caûm caûm 
 Khaúng ñònh giaù trò ngheä thuaät vaø noäi dung cuûa ñoaïn, 
 baøi thô (nhaän ñònh chung) 
 Neâu caûm xuùc caù nhaân Trường THCS Thị Trấn 2 - Văn 9 – HK2 / 2019 - 2020 trang 20 
- Raát mong gaëp con. Nhöng khi Thu vuït boû chaïy, oâng ñau ñôùn toät cuøng. 
- Trong 3 ngaøy pheùp, oâng caøng muoán gaàn guõi, thöông yeâu; con caøng laïnh 
luøng, laån traùnh-thaäm chí voâ leã- khieán oâng caøng ñau khoå (8 naêm môùi gaëp 
con, 3 ngaøy pheùp ngaén nguûi, ñieàu kieän chieán tranh coù theå khoâng coøn cô 
hoäi gaëp laïi..) 
b. Chieán tranh khoâng theå huûy dieät tình caûmgia ñình. 
* Tình caûm cuûa OÂ.Saùu vôùi beù Thu . 
- Thöông nhôù khi phaûi xa caùch con. 
- Môùi thaáy con, raát xuùc ñoäng, chaïy mau laïi. 
- Coá gaéng daèn caûm xuùc khi con noùi troång, laån traùnh suoát 3 ngaøy. 
- Sau khi lôõ ñaùnh con, oâng raát hoái haän, ñau xoùt; muoán chuoäc loãi( töï tay 
laøm cho con chieác löôïc - sau ñoù). 
- Luùc chia tay raát muoán oâm con, nhöng laïi sôï con khoâng thuaän; chæ daùm 
nhìn, kheõ noùi nhanh. 
- Khi ñöôïc con goïi “Ba”, sung söôùng vaø xoùt xa: rôi nöôùc maét. 
- Hôùn hôû khi tìm ñöôïc khuùc ngaø. Luùc roãi, cöa tæ mæ töøng raêng löôïc. Lôøi ñeà 
taëng chaát chöùa bao tình caûm” Yeâu nhôù taëng Thu con cuûa ba”. Luùc nhôù 
con, ngaém chieác löôïc, maøi leân toùc cho boùng. Mong gaëp con 
* Tình caûm cuûa beù Thu vôùi OÂ.Saùu . 
- Khi thaáy ba ñi, baät tieáng keâu xeù loøng. Laø tieáng goïi ñaõ bò doàn neùn 8 naêm 
qua, nay vôõ oøa. Vöøa keâu vöøa chaïy tôùi oâm chaët coå, hoân cuøng khaép - caû veát 
seïo daøi, dang 2 chaân caâu chaët laáy ngöôøi cuûa cha.. 
=> NQS ñaõ theå hieän 1 caùch bình dò maø saâu saéc noãi ñau tinh thaàn do chieán 
tranh gaây ra cho nhaân daân VN noùi rieâng-con ngöôøi noùi chung. 
- Theå hieän thaønh coâng veà veû ñeïp taâm hoàn, söùc soáng maõnh lieät cuûa con 
ngöôøi trong chieán tranh . 
3. Suy nghó veà ngheä thuaät: - Tình huoáng ñoäc ñaùo ( cuoäc gaëp sau 8 naêm, 
OÂ.Saùu hi sinh khi chöa coù dòp trao chieác löôïc taän tay con). 
- Xaây döïng nhaân vaät (Thu: caù tính cöùng coûi, öông ngaïnh nhöng hoàn 
nhieân, chaân thaønh, maõnh lieät trong tình caûm. OÂ.Saùu:traàm tónh, thöông con 
saâu saéc, giaøu loøng yeâu nöôùc) 
- Chi tieát: ñoäc ñaùo (chieác löôïc ngaø) kæ vaät cuûa tình cha con saâu naëng. Trường THCS Thị Trấn 2 - Văn 9 – HK2 / 2019 - 2020 trang 22 
- Giöõa khoâng gian yeân tónh, ñaát trôøi meânh mang, lay ñoäng taâm hoàn ñeán 
giaät mình: muøi oåi chín lan toûa ñaëc bieät, raát ñöôïm, raát ñaäm; xoäc thaúng vaøo 
coûi saâu thaúm: khuaáy ñoäng vuøng thô aáu vôùi nhöõng con soâng yeân aû, nhöõng 
con ñoø troâi lôø löõng, nhöõng ñaøn traâu no coû thung thaêng treân ñoàng..vaø baày 
treû nhoû aån hieän, ñang thích thuù khaùm phaù vöôøn oåi chín vaøng ven soâng => 
chìa khoaù vaøng khôi nguoàn caûm taùc: doøng thô baät leân! Nhaåm nhanh, hình 
thaønh 12 doøng caû baøi. 
2. Caûm nhaän yù thô trong khoå ñaàu: Phaùt hieän baát ngôø cuûa nhaø thô 
- “boãng” ñaàu caâu: ñoät ngoät, baát ngôø ngaïc nhieân -> neân thô (laøm sao). 
- Baát ngôø nhaän ra daáu hieäu thieân nhieân khi muøa thu veà. Ñoù laø: 
 * Höông oåi thoang thoaûng thôm phaû laãn vaøo laøn gioù thu se se laïnh. Chæ 1 
chöõ “phaû” cuõng ñuû gôïi, nhö saùnh laïi, nhö luoàng vaøo trong gioù. Duø coù theå 
duøng nhieàu töø thay theá (lan, thoåi, ñöa, bay..) nhöng khoâng theå hieän ñöôïc 
söï baát chôït nhaän ra thö muøi quen thuoäc maø raát ñaëc tröng cuûa thu Baéc boä. 
Laøn gioù ñeán, haøo phoùng ñem chia höông oåi chín khaép moïi nôi. 
 * Ñaõ caûm nhaän qua khöùu, xuùc giaùc; hôn theá, coøn nhìn thaáy “Söông 
..ngoõ”. Baèng bieän phaùp nhaân hoùa, söông thu khoâng chæ coù höông oåi, coù 
gioù se, döông nhö coù caû tình. “Chuøng chình” hay laø söï löu luyeán, baâng 
khuaâng, bòn ròn..? -> “Ngoõ” maø söông ñaãm höông oåi nöông theo gioù ñang 
ngaäp ngöøng, e theïn ñi qua vöøa laø ngoõ thöïc vöøa laø ngoõ thôøi gian chuyeån 
giao giöõa 2 muøa haï sang thu. 
 * Nhöõng daáu hieäu cuûa phuùt giaây giao muøa aáy ñaõ nhìn, caûm.. roài maø vaãn 
söõng sôõ baùn tín baùn nghi ngoït ngaøo quaù, khoâng daùm tin, 
töï hoûi -> theâm khaúng ñònh 
 => Baèng nhieàu töø ngöõ gôïi caûm, coù chaét loïc & caùch nhaân hoùa taøi tình boäc 
baïch taâm traïng töøng rung caûm tröôùc neùt ñeïp cuûa ñaát trôøi. 
3. Caûm nhaän yù thô trong khoå thöù hai: nhö nhöõng doøng thô taû caûnh bình 
thöôøng. 
 * Phaûi chaêng coù söï maâu thuaãn: soâng “deành daøng” trong khi chim “voäi 
vaõ”? Do vaãn coøn nhöõng côn möa doâng / raøo; nöôùc soâng baét ñaàu caïn, chaûy 
chaäm, khoâng coøn cuoàn cuoän; chim baét ñaàu voäi vaõ bay tìm nôi traùnh reùt. Trường THCS Thị Trấn 2 - Văn 9 – HK2 / 2019 - 2020 trang 24 
KB: - Chæ 60 chöõ: bieát bao rung ñoäng, aån chöùa hoàn/ tình queâ. Caâu ,chöõ <- 
loøng aám aùp! 
- Nhieàu h/a ñaëc saéc, gôïi caûm veà thôøi ñieåm giao muøa mong manh ôû noâng 
thoân Baéc boä. Vôùi caùch nhìn, buùt phaùp rieâng -> khaúng ñònh vò trí HT treân 
ñöôøng saùng taïo ngheä thuaät. 
- Vöông vaán h/a eâm dòu -> taâm hoàn/ngöôøi cuõng ngaân leân nhöõng rung 
ñoäng tröôùc ñaát trôøi trong treûo, yeân bình : theâm gaàn guõi, yeâu meán qh Tq. 
Moät số caùch laøm toát baøi vaên caûm nhaän: 
 + Caûm xuùc, suy nghó rieâng 
 + Nhaän bieát: - chuû ñeà, yù nghóa noäi dung, saéc thaùi bieåu caûm, yù nghóa 
cuûa phaàn neâu trong ñeà, giaù trò ngheä thuaät 
=> 1. Tìm hieåu khaùi quaùt veà chuû ñeà, yù nghóa chung cuûa taùc phaåm, hoøan 
caûnh saùng taùc ( Ví duï : Suy nghó & öôùc nguyeän cuûa nhaø thô tröôùc muøa 
xuaân ). 
 2. Taùch yù * Öôùc muoán khieâm toán cuûa TH 
 - Muoán laøm con chim hoùt vang trôøi (mang aâm thanh) 
 - Muoán laøm 1 caønh hoa (mang höông thôm ngoït ngaøo) 
 - Muoán laøm 1 noát traàm (söï vui veû yeâu ñôøi) 
 * Daâng hieán thaàm laëng 
 - Laøm 1 muøa xuaân nho nhoû 
 - Tuoåi 20 (söùc treû) 
 - Khi toùc baïc (veà giaø) 
 3. Choïn chi tieát (töø, cuïm töø, hình aûnh tieâu bieåu, ñaëc tröng) 
 4. Neâu caûm nhaän veà (chi tieát ñaõ phaân tích -> neùt ñaëc saéc ngheä thuaät) 
Suoát quaù trình, luoân môû roäng yù ñeå naâng cao chuû ñeà . 
 5. Nhaän xeùt veà keát caáu, ngoân ngöõ, gioïngñieäu. 
 6. Neâu taùc duïng, aûnh höôûng cuûa ñoaïn/baøi (ñoái vôùi ngöôøi ñoïc, xaõ hoäi, 
ñaát nöôùc ) 
 7. Keát thuùc: ñaùnh giaù chung, caûm xuùc sau cuoái. Trường THCS Thị Trấn 2 - Văn 9 – HK2 / 2019 - 2020 trang 26 
 PHẦN TIEÁNG VIEÄT 
 I. KHÔÛI NGÖÕ 
Ñaëc ñieåm vaø coâng duïng cuûa khôûi ngöõ trong caâu : 
- Khôûi ngöõ laø thaønh phaàn caâu ñöùng tröôùc chuû ngöõ ñeå neâu leân ñeà taøi ñöôïc noùi ñeán trong caâu. 
- Tröôùc khôûi ngöõ, thöôøng coù theå theâm quan heä töø ( coøn, veà, ñoái vôùi) 
 VD : Veà giaøu, toâi cuõng ñaõ giaøu roài. 
 II. CAÙC THAØNH PHAÀN BIEÄT LAÄP 
 Laø nhöõng boä phaän khoâng tham gia vaøo vieäc dieãn ñaït nghóa söï vieäc cuûa caâu nhö thaønh phaàn tình 
 thaùi, caûm thaùn, goïi-ñaùp, phuï chuù. 
1.Thaønh phaàn tình thaùi : 
 Thaønh phaàn tình thaùi ñöôïc duøng ñeå theå hieän caùch nhìn cuûa ngöôøi noùi ñoái vôùi söï vieäc ñöôïc noùi 
ñeán trong caâu. 
VD : Döôøng nhö trôøi möa. 
2.Thaønh phaàn caûm thaùn : 
 Ñöôïc duøng ñeå boäc loä taâm lí cuûa ngöôøi noùi (vui, möøng, buoàn, giaän...) 
VD : Trôøi ôi, chæ coøn coù naêm phuùt ! 
3.Thaønh phaàn goïi-ñaùp : 
 Ñöôïc duøng ñeå taïo laäp hoaëc ñeå duy trì quan heä giao tieáp. 
VD : - Naøy, theá naøy laø toát roài, phaûi khoâng? 
 (goïi) 
 -Vaâng, chaùu cuõng nghó nhö cuï. 
 (ñaùp) 
4.Thaønh phaàn phuï chuù : 
 Ñöôïc duøng ñeå boå sung moät soá chi tieát cho noäi dung chính cuûa caâu. Thaønh phaàn phuï chuù thöôøng 
 ñöôïc ñaët giöõa hai daáu gaïch ngang, hai daáu phaåy, hai daáu ngoaëc ñôn hoaëc giöõa moät daáu gaïch 
 ngang vôùi moät daáu phaåy; coøn coù theå ñaët thaønh phaàn phuï chuù sau daáu hai chaám 
VD : Laõo khoâng hieåu toâi - toâi nghó vaäy - vaø toâi caøng buoàn. 
 III.NGHÓA TÖÔØNG MINH VAØ HAØM YÙ 
1. Nghóa töôøng minh 
 Laø phaàn thoâng baùo ñöôïc dieãn ñaït tröïc tieáp baèng töø ngöõ trong caâu. 
VD : Reùt quaù ! 
2. Haøm yù 
Laø phaàn thoâng baùo tuy khoâng ñöôïc dieãn ñaït tröïc tieáp baèng töø ngöõ trong caâu nhöng coù theå suy ra 
töø nhöõng töø ngöõ aáy. 
VD : - Reùt quaù !( Töôøng minh) 
 - Ñoùng cöûa laïi thì toái. (Haøm yù khoâng muoán ñoùng cöûa) 
3. Ñieàu kieän söû duïng haøm yù : 
 - Ngöôøi noùi (ngöôøi vieát) coù yù thöùc ñöa haøm yù vaøo caâu noùi. 
 - Ngöôøi nghe (ngöôøi ñoïc) coù naêng löïc giaûi ñoaùn haøm yù. 
 IV.LIEÂN KEÁT CAÂU VAØ LIEÂN KEÁT ÑOAÏN VAÊN 
 1.Khaùi nieäm lieân keát : 
 Caùc ñoaïn vaên trong 1 vaên baûn, cuõng nhö caùc caâu trong 1 ñoaïn vaên phaûi lieân keát chaët cheõ vôùi 
nhau veà noäi dung vaø hình thöùc. 
 2.Lieân keát veà noäi dung : Trường THCS Thị Trấn 2 - Văn 9 – HK2 / 2019 - 2020 trang 28 
 a/ Chao oâi, baét gaëp moät con ngöôøi nhö anh ta laø moät cô hoäi haõn höõu cho saùng taùc, 
nhöng hoaøn thaønh saùng taùc coøn laø moät chaëng ñöôøng daøi. 
 b/ Oâng laõo boãng ngöøng laïi, ngôø ngôï nhö lôøi mình khoâng ñöôïc ñuùng laém. Chaû nheõ 
caùi boïn ôû laøng laïi ñoán ñeán theá ñöôïc. 
 Caâu 3.Vieát ñoaïn vaên nghò luaän veà truyeàn thoáng “Toân sö troïng ñaïo”. Trong ñoù coù söû 
duïng 3 pheùp lieân keát caâu: theá, noái, laëp (3 ñ). 
 Caâu 4. Caûm nhaän vaø suy nghó cuûa em veà ñoaïn thô 
 “Ñaát nöôùc boán nghìn naêm 
 noát traàm xao xuyeán” trong “Muøa xuaân nho nhoû” cuûa Thanh Haûi (5ñ) 
Ñeà 6. Caâu 1.Toùm taét ñoaïn trích vaên baûn “ Boá cuûa Xi moâng” cuûa Moâ pa xaêng(1ñ). 
 Caâu 2. Chuyeån phaàn in ñaäm trong caâu thaønh khôûi ngöõ (1ñ) 
 a/ Anh aáy laøm baøi caån thaän laém. 
 b/ Toâi hieåu roài nhöng toâi chöa giaûi ñöôïc. 
 Caâu 3.Vieát ñoaïn vaên ngaén trình baøy suy nghó cuûa em veà caâu tuïc ngöõ “ Coù chí thì neân”. 
Yeâu caàu trong ñoaïn coù duøng thaønh phaàn phuï chuù; gaïch chaân thaønh phaàn ñoù (3 ñ) 
 Caâu 4. Vieát baøi vaên neâu caûm nhaän veà nhöõng neùt ñaëc saéc trong baøi “Vieáng laêng Baùc” 
cuûa nhaø thô Vieãn Phöông (5ñ) 
Ñeà 7. Caâu 1. Vieát ñuùng 5 caâu cuoái trong baøi thô “Noùi vôùi con” cuûaY Phöông. (1ñ). 
 Caâu 2. Phaân bieät nghóa cuûa töôøng minh vaø haøm yù (1ñ) 
 Caâu 3.Vieát ñoaïn vaên nghò luaän xaõ hoäi theo chuû ñeà “Tính trung thöïc”. Trong ñoù coù söû 
duïng pheùp lieân keát caâu: noái, laëp; gaïch chaân töø ngöõ vaø goïi teân(3 ñ) 
 Caâu 4. Caûm nhaän veâ øh/ a muøa xuaân trong “Muøa xuaân nho nhoû” cuûa T.Haûi (5ñ) 
Ñeà 8. Caâu 1. Neâu teân 3 taùc phaåm coù noäi dung vieát veà ngöôøi lính Caùch maïng maø em ñaõ hoïc 
trong chöông trình lôùp 9. (1ñ). 
 Caâu 2. Toâi nghó buïng: Ñaõ goïi laø hi voïng thì khoâng theå noùi ñaâu laø thöïc, ñaâu laø hö. Cuõng 
gioáng nhö nhöõng con ñöôøng treân maët ñaát; kì thöïc treân maët ñaát voán laøm gì coù ñöôøng. Ngöôøi ta ñi 
maõi thì thaønh ñöôøng thoâi. (Coá höông – Loã Taán) Nghóa trong ñoaïn vaên 
treân laø töôøng minh hay haøm yù? Vì sao bieát? (1ñ) 
 Caâu 3.Vieát ñoaïn vaên ngaén; chuû ñeà “Loøng nhaân aùi”.Trong ñoù coù söû duïng 3 pheùp lieân keát 
caâu; gaïch chaân töø ngöõ vaø goïi teân pheùp lieân keát (3 ñ) 
 Caâu 4. Nhaân vaät Phöông Ñònh trong“Nhöõng ngoâi sao xa xoâi” - L.M.Khueâ (5ñ) 
Ñeà 9. Caâu 1. Neâu teân 3 taùc phaåm coù noäi dung vieát veà ngöôøi meï maø em ñaõ hoïc trong chöông 
trình lôùp 9 (1ñ). 
 Caâu 2. Xaùc ñònh nghóa töôøng minh hay haøm yù trong 2 caâu sau. (1ñ) 
 a/ OÂ ! Coâ coøn queân chieác muøi soa ñaây naøy! 
 b/ Trôøi ôi, chæ coøn coù naêm phuùt! 
 Caâu 3.Vieát ñoaïn vaên ngaén; chuû ñeà Hoïc taäp. Trong ñoù coù söû duïng thaønh phaàn tình thaùi, 
chuù thích vaø pheùp noái ñeå lieân keát caâu (4 ñ) 
 Caâu 4. Caûm nhaän veà nhöõng neùt ñaëc saéc trong “Sang thu” cuûa Höõu Thænh (5ñ) 
 Ñeà 10.Caâu 1.Giôùi thieäu tính caùch cuûa nhaân vaät Phöông Ñònh trong vaên baûn “ Nhöõng ngoâi sao 
xa xoâi “ cuûa Leâ Minh Khueâ (1ñ). 
 Caâu 2. Theá naøo laø thaønh phaàn phuï chuù? Cho 1 ví duï minh hoïa. (1ñ) 
 Caâu 3.Vieát ñoaïn vaên neâu suy nghó cuûa mình veà nhieäm vuï hoïc taäp cuûa hoïc sinh trong 
giai ñoaïn hieän nay.Trong ñoù coù caâu chöùa thaønh phaàn phuï chuù(3 ñ) Trường THCS Thị Trấn 2 - Văn 9 – HK2 / 2019 - 2020 trang 30 
 ĐỀ 2 
Câu 1 (3.0 điểm): Đọc kỹ đoạn trích dưới đây và trả lời câu hỏi 
 Nhiều bạn trẻ hiện nay cho rằng trang cá nhân là nơi để họ thoải mái thể hiện quan 
điểm mà không cần suy nghĩ về hậu quả những gì mình viết ra. Đừng nghĩ rằng bạn có thể 
ngồi sau bàn phím máy tính và thoải mái bộc lộ suy nghĩ của mình cũng như lời nói, vì ngôn 
từ viết ra có sức “sát thương” rất cao. Bằng chứng là có nhiều trường hợp đã tự tử chỉ vì 
những lời chế giễu, chửi mắng trên mạng. 
 (Nguồn: Tuổi Trẻ online ngày 11.6.2017) 
 a) Theo em, đoạn trích trên nêu lên vấn đề gì? (1.0 điểm) 
 b) Xác định một phép liên kết được sử dụng trong đoạn trích trên ? (1.0 điểm) 
 c) Hãy đặt tựa đề cho đoạn trích trên? (1.0 điểm) 
Câu 2 (3.0 điểm) 
 Hãy viết một văn bản nghị luận ( khoảng một trang giấy thi) trình bày suy nghĩ của 
em về việc sử dụng internet ? 
Câu 3 (4.0 điểm) 
Trong bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ”, Nhà Thơ Tố Hữu trong bài thơ “Một khúc 
nhà thơ Thanh Hải đã viết: ca xuân”: 
“Ta làm con chim hót “Nếu là con chim, chiếc lá 
Ta làm một cành hoa Thì chim phải hót, chiếc lá phải xanh 
Ta nhập vào hòa ca Lẽ nào vay mà không trả 
Một nốt trầm xao xuyến.” Sống là cho, đâu chỉ nhận riêng mình ? 
 Em hãy cảm nhận về điểm gặp nhau giữa hai khổ thơ trên. 
---------------------------------------- HẾT-------------------------------------- 
 ĐỀ 3 
 Câu 1: ( 3,0 điểm) Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới: 
 ..“Ước làm một hạt phù sa 
 Ước làm một tiếng chim ca xanh trời 
 Ước làm tia nắng vàng tươi 
 Ước làm một hạt mưa rơi, đâm chồi”. 
 (Lê Cảnh Nhạc- Xin làm hạt phù sa- 2005). 
 a / Xác định thể thơ. Nêu nội dung chính của đoạn thơ . ( 1,5 điểm ) 
 b/ Xác định hai biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn thơ .(1,0 điểm ) ĐỀ 4 
Câu 1: (3,0 điểm) 
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu: 
 “Thời gian chạy qua tóc mẹ 
 Một màu trắng đến nôn nao 
 Lưng mẹ cứ còng dần xuống 
 Cho con ngày một thêm cao”. 
 ( Trích “Trong lời mẹ hát” – Trương Nam Hương) 
a. Chỉ ra 02 biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong đoạn trích trên. (1,0 điểm) 
b. Làm rõ hiệu quả nghệ thuật của 02 biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn trích. 
(1,0 điểm) 
c. Nêu suy nghĩ của em về thông điệp muốn được gửi gắm qua đoạn trích. (1,0 điểm) 
Câu 2: (3,0 điểm). 
 Từ bốn câu thơ trên (ở câu 1), em viết một bài văn nghị luận (khoảng một 
trang giấy thi) trình bày suy nghĩ của em. 
Câu 3: (4,0 điểm) 
Sông được lúc dềnh dàng Vẫn còn bao nhiêu nắng 
Chim bắt đầu vội vã Đã vơi dần cơn mưa 
Có đám mây mùa hạ Sấm cũng bớt bất ngờ 
Vắt nửa mình sang thu Trên hàng cây đứng tuổi 
 Cảm nhận về hai khổ thơ trên được trích trong “Sang thu” của Hữu Thỉnh. 
 HẾT Trường THCS Thị Trấn 2 - Văn 9 – HK2 / 2019 - 2020 trang 34 
Trình bày cảm nhận của em về tấm lòng 
của người cha trong đoạn trích dưới đây. 
Nếu là người con, em sẽ đáp lại như thế 
nào. 
 HẾT
 Trường THCS Thị Trấn 2 - Văn 9 – HK2 / 2019 - 2020 trang 36 
 “ Chân phải bước tới cha Người đồng mình yêu lắm con ơi ! 
 Chân trái bước tới mẹ Đan lờ cài nan hoa 
 Một bước chạm tiếng nói Vách nhà ken câu hát 
 Hai bước tới tiếng cười. Rừng cho hoa 
 Con đường cho những tấm lòng. 
 Cha mẹ mãi nhớ về ngày cưới 
 Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời”. 
 (Trích “Nói với con” – Y Phương, SGK Ngữ Văn 9 tập 2, trang 72 – 73) 
 -------------------------------------------HẾT------------------- 
 Đề 7 
 Câu 1: (3.0 điểm) Đọc kỹ đoạn trích dưới đây và trả lời câu hỏi: 
 “Chưa chữ viết đã vẹn tròn tiếng nói Tiếng tha thiết, nói thường nghe như 
 hát 
 Vầng trăng cao đêm cá lặn sao mờ Kể mọi điều bằng ríu rít âm thanh 
 Ôi tiếng Việt như bùn và như lụa Như gió nước không thể nào nắm bắt 
 Óng tre ngà và mềm mại như tơ. Dấu huyền trầm, dấu ngã chênh vênh. ” 
 a. Em hãy đặt tựa cho đoạn thơ trên. (1.0 điểm) 
 b. Tìm một biện pháp tu từ và phân tích tác dụng của phép tu từ vừa tìm được. (1.0 
điểm) 
 c. Từ đoạn thơ trên, là học sinh trong thời đại ngày nay, em sẽ làm gì để giữ gìn sự 
trong sáng của tiếng Việt? Hãy trình bày suy nghĩ của em từ 3 đến 5 câu văn. (1.0 
điểm) 
 Câu 2: (3.0 điểm) 
 Hãy viết bài văn nghị luận (độ dài khoảng 1 trang giấy thi) trình bày suy nghĩ của 
em về phương châm “Học đi đôi với hành”. 
 Câu 3: (4.0 điểm) 
 Hãy cảm nhận và nêu suy nghĩ của em về hai khổ thơ sau trích trong bài thơ Viếng 
lăng Bác của tác giả Viễn Phương. 
 “Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác 
 Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát 
 Ôi hàng tre xanh xanh Việt Nam 
 Trường THCS Thị Trấn 2 - Văn 9 – HK2 / 2019 - 2020 trang 38 
Lặng lẽ dâng cho đời Dù là khi tóc bạc.
 Dù là tuổi hai mươi 
 Trình bày cảm nhận em về ước nguyện của nhà thơ trong hai đoạn thơ trên.
 Trường THCS Thị Trấn 2 - Văn 9 – HK2 / 2019 - 2020 trang 40 
 Viết bài văn (khoảng 1 trang giấy thi) trình bày suy nghĩ về 
vấn đề sau: “Tình yêu thương là hạnh phúc của con người”. 
Câu 3:(4.0 điểm) 
 “Sang thu” – khúc biến tấu giao mùa. 
 Phân tích bức tranh thiên nhiên trong bài thơ “Sang thu” của 
Hữu Thỉnh và liên hệ với một văn bản khác để cho thấy tình yêu 
thiên nhiên của các nhà thơ. 
 -----------------------------------HẾT------------------------------------ 
 ĐỀ 10(11) 
Câu 1: (3,0 điểm) 
 Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới: 
 Dù ở gần con, 
 Dù ở xa con, 
 Lên rừng xuống bể, 
 Cò sẽ tìm con, 
 Cò mãi yêu con. 
 Con dù lớn vẫn là con của mẹ, 
 Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con. 
 Trường THCS Thị Trấn 2 - Văn 9 – HK2 / 2019 - 2020 trang 42 
 “Nếu là chim, tôi sẽ là loài bồ câu trắng. Nếu là hoa, tôi 
sẽ là một đóa hướng dương. Nếu là mây, tôi sẽ là một vầng 
mây ấm. Nếu là người, tôi sẽ chết cho quê hương” 
 (Trích trong bài hát “Tự nguyện” của Trương Quốc Khánh) 
 a) Hãy đặt một nhan đề khác cho lời bài hát trên? ( 1,0 
điểm) 
 b) Tìm một phép liên kết trong lời bài hát trên? Nêu tác 
dụng của phép liên kết đó? ( 1,0 điểm) 
 c) Lời bài hát trên gợi cho em suy nghĩ gì ? (Trả lời câu hỏi 
trên bằng đoạn văn khoảng 3 đến 5 dòng) ( 1,0 điểm) 
Câu 2: (3.0 điểm) 
 “Bé Hải An (Hà Nội) ra đi nhưng em vẫn còn đó trên 
cuộc đời: giác mạc em hiến vừa được cấy ghép cho hai người 
được sáng mắt. Việc hiến mô tạng của em bé mới 7 tuổi để cứu 
người làm lay động trái tim bao người. Có lẽ vì lẽ đó, ngay 
những ngày đầu năm ở hai đầu đất nước Thành phố Hồ Chí 
Minh - Hà Nội, nhiều người đã đến trung tâm điều phối hiến 
tạng để đăng ký hiến khi mình qua đời, giúp người khác có 
thêm cơ hội sống.” 
 (Trích báo tuổi trẻ 1/3/2018) 
 Trường THCS Thị Trấn 2 - Văn 9 – HK2 / 2019 - 2020 trang 44 
Lấy tựa đề: "Gia đình và quê hương – là chiếc nôi nâng đỡ đời 
con". Hãy viết một văn bản ngắn nêu suy nghĩ của em về nguồn 
cội yêu thương của mỗi con người. 
Câu 3 (5,0 điểm) 
"Niềm vui của nhà văn chân chính là được làm người dẫn đường 
đến xứ sở của cái đẹp." 
Hãy khám phá "xứ sở của cái đẹp" qua bài thơ "Sang thu" của 
Hữu Thỉnh (Ngữ văn 9, tập 2). 
Đáp án đề thi giữa kì 2 môn Văn 9 
Câu 1. (2,0 điểm) 
a. Đoạn thơ trên trích trong bài thơ: "Nói với con" (0,5đ) 
Tác giả: Y Phương (0,5 điểm) 
b. Hoàn cảnh ra đời: Bài thơ ra đời vào năm 1980 – khi đời sống 
tinh thần và vật chất của nhân dân cả nước nói chung, nhân dân 
các dân tộc thiểu số ở miền núi nói riêng vô cùng khó khăn, thiếu 
thốn. Từ hiện thực khó khăn ấy, nhà thơ viết bài thơ này để tâm 
sự với chính mình, động viên mình, đồng thời để nhắc nhở con 
cái sau này. (0,5 điểm) 
c. Điều lớn lao nhất mà người cha muốn truyền cho con qua 
những lời thơ ấy là: Cha nhắc con "lên đường" đến những chân 
trời mới, dù ở bất cứ đâu cũng không bao giờ được sống tầm 
thường nhỏ bé, phải luôn giữ lấy cốt cách giản dị, ý chí, nghị lực 
của người đồng mình và có niềm tin vững bước trên đường đời 
HS có thể diễn đạt theo cách khác nhưng đúng ý vẫn cho điểm tối 
đa (1,5 điểm) 
Câu 2. (3,0 điểm) 
Mở bài 
 Trường THCS Thị Trấn 2 - Văn 9 – HK2 / 2019 - 2020 trang 46 
 Những suy nghĩ chưa tốt về quê hương; chê quê hương 
 nghèo khó, chê bai quê lam lũ, lạc hậu, không muốn nhận 
 quê hương mình 
4. Liên hệ mở rộng: 
Đến những tác phẩm viết về gia đình và quê hương để thấy ý 
nghĩa của quê hương trong đời sống tinh thần của mỗi con người 
"Quê hương" (Đỗ Trung Quân) "Quê hương" (Giang Nam) "Quê 
hương" (Tế Hanh) "Nói với con" (Y Phương) . 
Kết bài: Khẳng định: 
 Nguồn cội của mỗi con người là gia đình và quê hương nên 
 hiểu rộng hơn quê hương không chỉ là nơi ta sinh ra và lớn 
 lên, quê hương còn là Tổ quốc; tình yêu gia đình luôn gắn 
 liền với tình yêu quê hương, tình yêu đất nước. 
 Mỗi con người luôn có sự gắn bó những tình cảm riêng tư 
 với những tình cảm cộng đồng. 
Câu 3 (5,0 điểm) 
a. Về kĩ năng 
 Học sinh biết cách làm bài văn nghị luận văn học. Vận dụng 
 linh hoạt các thao tác lập luận. 
 Bố cục hợp lý chặt chẽ, văn viết mạch lạc, trong sáng, có 
 cảm xúc, không mắc lỗi về chính tả, diễn đạt. 
b. Về kiến thức 
Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần 
đảm bảo những nội dung cơ bản sau: 
1. Giới thiệu được vấn đề nghị luận (0,5đ) 
2. Giải thích ý kiến (0,5đ) 
 Trường THCS Thị Trấn 2 - Văn 9 – HK2 / 2019 - 2020 trang 48 
 triết lý về đời người: khi con người từng trải thì cũng 
 vững vàng hơn trước những tác động bất thường của 
 ngoại cảnh, của cuộc đời (Sấm cũng bớt bất ngờ - Trên 
 hàng cây đứng tuổi). Thiên nhiên sang thu hay cũng 
 chính là đời người đã sang thu. 
 o Bài thơ còn gợi những liên tưởng sâu xa về thế sự. Đất 
 nước lúc đó vừa qua thời đạn bom bước vào cuộc sống 
 hòa bình. Những tháng năm sôi động hào hùng lắng 
 lại, thay vào đó là nhịp sống mới. Lối sống của con 
 người cũng có nhiều thay đổi, trời đất sang thu và đất 
 nước cũng sang thu. 
 Vẻ đẹp của hình thức nghệ thuật (1,0đ) 
 o Thể thơ năm chữ. 
 o Ngôn ngữ thơ giản dị, hàm súc, tự nhiên. 
 o Hình ảnh thơ đẹp, sáng tạo, giàu sức gợi qua các biện 
 pháp tu từ... 
* Sang thu, khúc giao mùa nhẹ nhàng, thơ mộng, bâng khuâng 
mà cũng thầm thì triết lí, góp một tiếng thơ đằm thắm về mùa thu 
quê hương, đất nước. 
4. Đánh giá, khái quát vấn đề (0,5đ) 
 Cái đẹp trong tác phẩm văn học được nhà văn khơi nguồn, 
 kết tinh từ cuộc sống luôn có sức hấp dẫn với người đọc, 
 bồi đắp những giá trị tốt đẹp cho con người. 
Xứ sở của cái đẹp trong bài thơ "Sang thu" chính là vẻ đẹp của 
thiên nhiên, của tình đời làm nên giá trị của thi phẩm và khẳng 
định tài năng của nhà thơ Hữu Thỉnh. 
 ----------------------