Bài giảng Vật lý Lớp 8 - Bài 1: Chuyển động cơ học

 CHƯƠNG I : CƠ HỌC
 Trái Đất chuyển động xung quanh Mặt Trời chuyển động từ đông sang 
 Mặt Trời. tây.
 Vậy Trái Đất đang chuyển động hay Mặt Trời đang chuyển động?
 Bài học sẽ cho ta câu trả lời BÀI 1: CHUYỂN ĐỘNG CƠ HỌC
I/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ BIẾT MỘT VẬT CHUYỂN ĐỘNG HAY ĐỨNG YÊN ?
 Câu hỏi thảo luận:
 Làm thế nào để biết 
 một ôtô đang chuyển 
 động ? ? BÀI 1: CHUYỂN ĐỘNG CƠ HỌC
I/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ BIẾT MỘT VẬT CHUYỂN ĐỘNG HAY ĐỨNG YÊN ?
 Trong vật lý, để nhận biết một vật chuyển động hay đứng yên ta căn cứ vào vị trí của vật đó so 
với vật khác được chọn làm mốc (vật mốc).
 Có thể chọn một vật bất kì làm vật mốc. Khi vị trí của vật so với vật mốc thay đổi theo thời 
gian thì ta nói vật chuyển động so với vật mốc. Chuyển động này gọi là chuyển động cơ học (gọi 
tắt là chuyển động ).
 C1: Trong tình huống sau vật nào chuyển động so với vật nào (nói rõ vật được chọn làm mốc) ?
 Con ngựa chuyển Nếu lấy con ngựa làm mốc thì 
 động so với cây.(Cây cây có được coi là chuyển động 
 được chọn làm mốc). không ? Tại ?sao ? BÀI 1: CHUYỂN ĐỘNG CƠ HỌC
I/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ BIẾT MỘT VẬT CHUYỂN ĐỘNG HAY ĐỨNG YÊN ?
 Trong vật lý, để nhận biết một vật chuyển động hay đứng yên ta căn cứ vào vị trí của vật đó so 
với vật khác được chọn làm mốc (vật mốc).
 Có thể chọn một vật bất kì làm vật mốc. Khi vị trí của vật so với vật mốc thay đổi theo thời 
gian thì ta nói vật chuyển động so với vật mốc. Chuyển động này gọi là chuyển động cơ học (gọi 
tắt là chuyển động ).
 C1: Trong tình huống sau vật nào chuyển động so với vật nào (nói rõ vật được chọn làm mốc) ?
 Nếu lấy con ngựa làm mốc thì 
 cây được coi là chuyển động so với 
 con ngựa vì vị trí của cây so với 
 con ngựa thay đổi theo thời gian. BÀI 1: CHUYỂN ĐỘNG CƠ HỌC
I/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ BIẾT MỘT VẬT CHUYỂN ĐỘNG HAY ĐỨNG YÊN ?
 Trong vật lý, để nhận biết một vật chuyển động hay đứng yên ta căn cứ vào vị trí của vật đó so 
với vật khác được chọn làm mốc (vật mốc).
 Có thể chọn một vật bất kì làm vật mốc. Khi vị trí của vật so với vật mốc thay đổi theo thời 
gian thì ta nói vật chuyển động so với vật mốc. Chuyển động này gọi là chuyển động cơ học (gọi 
tắt là chuyển động ).
 C1: Trong tình huống sau vật nào chuyển động so với vật nào (nói rõ vật được chọn làm mốc) ?
 -- Nếu lấy cây làm vật mốc thì con ngựa chuyển động so với cây.
 -- Nếu lấy con ngựa làm mốc thì cây được coi là chuyển động so với con ngựa . BÀI 1: CHUYỂN ĐỘNG CƠ HỌC
I/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ BIẾT MỘT VẬT CHUYỂN ĐỘNG HAY ĐỨNG YÊN ?
 Trong vật lý, để nhận biết một vật chuyển động hay đứng yên ta căn cứ vào vị trí của vật đó so 
với vật khác được chọn làm mốc (vật mốc).
 Có thể chọn một vật bất kì làm vật mốc. Khi vị trí của vật so với vật mốc thay đổi theo thời 
gian thì ta nói vật chuyển động so với vật mốc. Chuyển động này gọi là chuyển động cơ học 
(gọi tắt là chuyển động ).
 Chú ý: Vật mốc theo quan niệm vật lí là vật đứng yên.
 Trong ngôn ngữ đời sống, khi nói một vật đang chuyển động thực chất chúng ta đã chọn những 
vật gắn với Trái Đất như nhà cửa, cây cối, cột cây số làm vật mốc.
 TrongC2: Cách những chọn bài vật sau, mốc nếu theo không ngôn nói ngữ tới vật vật lí mốc và cách thì ta chọn hiểu vật ngầm mốc vật theo mốc ngôn là trái ngữ đất đời hoặc sống 
nhữngkhác nhau vật gắnnhư vớithế Tráinào ?Đất.
 Theo C3: Hãy ngôn tìm ngữ ví vậtdụ vềlí có chuyển thể chọn động một cơ vậthọc, bất trong kì làm đó mốcchỉ rõ còn vật theo được ngôn chọn ngữ làm đời mốc. sống vật mốc 
là những vật gắn với Trái Đất.
 C4: Khi nào một vật được coi là đứng yên ? Hãy tìm ví dụ về vật đứng yên, trong đó chỉ rõ vật 
được chọn làm mốc.
 Vật có vị trí không thay đổi so với vật được chọn làm mốc thì vật được coi là đứng yên. BÀI 1: CHUYỂN ĐỘNG CƠ HỌC
I/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ BIẾT MỘT VẬT CHUYỂN ĐỘNG HAY ĐỨNG YÊN ?
II/ TÍNH TƯƠNG ĐỐI CỦA CHUYỂN ĐỘNG VÀ ĐỨNG YÊN
 Hành khách ngồi trên một toa tàu đang rời khỏi nhà ga.
 C5: So với nhà ga thì hành khách chuyển động hay đứng yên ? Tại sao ?
 So với nhà ga thì hành khách đang chuyển động vì vị trí của hành khách thay đổi so với nhà ga.
 C6: So với toa tàu thì hành khách đang chuyển động hay đứng yên ? Tại sao ?
 SoC7: với Tìm toa từ tàu thích thì hợphành cho khách các đangchỗ trống đứng của yên câu vì vịnhận trí củaxét hànhsau đây khách : so với toa tàu không thay 
 đổi. Một vật có thể là chuyển động ..nhưngđối với vật này lại là đốiđứng yên với vật khác. BÀI 1: CHUYỂN ĐỘNG CƠ HỌC
I/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ BIẾT MỘT VẬT CHUYỂN ĐỘNG HAY ĐỨNG YÊN ?
II/ TÍNH TƯƠNG ĐỐI CỦA CHUYỂN ĐỘNG VÀ ĐỨNG YÊN
  C8: MộtTrong vật vật được lí ta coi chỉ là có chuyển thể nói động vật A hay chuyển đứng độngyên phụ so với thuộc vật vào B khi việc vật chọn B được vật làmchọn mốc. làm (ta 
mốc.Vậychỉ có thể một nói vật chuyểnđược coi động là chuyển hay đứng động yên hay so đứng với vật yên mốc phụ chứ thuộc không vào thểyếu nóitố nào vật ?chuyển động 
một cách chung chung).
 Ta nói: Chuyển động hay đứng yên có tính tương đối.
 C9: Khi nào ta nói: Trái Đất chuyển động xung quanh Mặt Trời và khi nào ta nói: Mặt Trời 
chuyển động từ đông sang tây ?
 Ta nói: Trái Đất chuyển động xung quanh Mặt Trời khi ta chọn mặt trời làm vật mốc. Và ta 
nói: Mặt Trời chuyển động từ đông sang tây khi ta chọn Trái Đất làm vật mốc. BÀI 1: CHUYỂN ĐỘNG CƠ HỌC
I/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ BIẾT MỘT VẬT CHUYỂN ĐỘNG HAY ĐỨNG YÊN ?
II/ TÍNH TƯƠNG ĐỐI CỦA CHUYỂN ĐỘNG VÀ ĐỨNG YÊN
III/ MỘT SỐ CHUYỂN ĐỘNG THƯỜNG GẶP.
 Đường mà vật chuyển động vạch ra gọi là quỹ đạo của chuyển động. Tuỳ theo hình dạng của 
quỹ đạo, người ta phân biệt chuyển động thẳng và chuyển động cong.
 Chú ý: Chuyển động tròn là một chuyển động cong đặc biệt.
 C10: Hãy tìm thêm ví dụ về chuyển động thẳng, chuyển động cong, chuyển động tròn thường 
 Quan sát các chuyển động sau 
gặp trong đời sống.
 và cho biết dạng chuyển động của 
 các vật. ? BÀI 1: CHUYỂN ĐỘNG CƠ HỌC
I/ LÀM THẾ NÀO ĐỂ BIẾT MỘT VẬT CHUYỂN ĐỘNG HAY ĐỨNG YÊN ?
II/ TÍNH TƯƠNG ĐỐI CỦA CHUYỂN ĐỘNG VÀ ĐỨNG YÊN
III/ MỘT SỐ CHUYỂN ĐỘNG THƯỜNG GẶP.
IV/ VẬN DỤNG 
 C12: Có người nói :”khi khoảng cách từ vật tới vật mốc không thay đổi thì vật đứng yên so 
với vật mốc”. Theo em, nói như thế có phải lúc nào cũng đúng không ? Hãy tìm ví dụ minh hoạ 
cho lập luận của mình. 
 Nói :”khi khoảng cách từ vật tới vật mốc không thay đổi thì vật đứng yên so với vật mốc” 
không phải lúc nào cũng đúng. Ví dụ như vật chuyển động tròn quanh vật mốc.
 C11: Mỗi vật trong hình vẽ trên chuyển động so với vật nào và đứng yên so với vật nào ? BÀI 1: CHUYỂN ĐỘNG CƠ HỌC
 GHI NHỚ
 • Sự thay đổi vị trí của một vật theo thời gian so với vật khác gọi là chuyển động cơ 
 học.
 • Chuyển động và đứng yên có tính tương đối tuỳ thuộc vào vật được chọn làm mốc. 
 Người ta thường chọn những Bàivật gắn học với cần Trái ghiĐất làmnhớ vật mốc.
 • Các dạng chuyển động cơ nhữnghọc thường nội gặp dung là chuyển nào? động thẳng, chuyển động cong.