Bài giảng Vật lý Lớp 7 - Bài 10: Nguồn âm

 BàiBài 1010
NGUỒNNGUỒNNGUỒN ÂMÂMÂM I. Nhận biết nguồn âm
 C1. Tất cả chúng ta hãy cùng nhau giữ im lặng 
và lắng tai nghe. Em hãy nêu những âm mà em 
nghe được và tìm xem chúng được phát ra từ đâu.
 Vật phát ra âm gọi là nguồn âm.
 C2. Các em hãy kể tên một số nguồn âm.
 Trống, đàn, sáo, máy hát, II. Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
 1. Thí nghiệm 1 :
 Y/c 1 hs đọc mục đích y/c của thí nghiệm . Sau đó hướng dẫn hs thực hiện 
 theo nhóm tiến hành thí nghiệm 10.1 theo y/c của SGK sau đó thảo luận trả lời 
 câu C3 ?
 Một bạn dùng tay kéo căng sợi dây cao su nhỏ. Dây đứng yên ở vị trí cân bằng. Một 
 bạn khác dùng ngón tay bật sợi dây cao su đó. C3. Hãy quan sát sợi dây cao su và lắng nghe, rồi mô tả 
điều mà em nhìn và nghe được.
 + -
 Dây cao su rung 
động và âm phát ra. II. Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
 1. Thí nghiệm 2 :
 Y/c hs hoạt động theo nhóm , 
 tiến hành làm thí nghiệm và 
 hoàn thành C4 ? khi dùng 
 muỗng gõ vào thành ly
 + - II. Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
C4. Vật nào phát ra âm ? 
  Thành ly 
Vật đó có rung động không? 
  Có rung động
Nhận biết điều đó bằng cách nào ?
 Để các vật nhẹ như mẫu giấy lên mặt trống. Khi gõ vào 
mặt trống thì vật bị nảy lên nảy xuống. II.Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
 Sự rung động (chuyển động) qua lại vị trí cân bằng 
cuả dây cao su, mặt trống, gọi là dao động. 
 Giấy vụn II. Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
1. Thí nghiệm 3. 
Giới thiệu âm thoa , giới thiệu cách làm cho âm 
thoa dao động sau đó y/c các nhóm tiến hành thí 
nghiệm theo hình 10.3 và trả lời C5 ? 
C5. Âm thoa có dao động 
không? 
Hãy tìm cách kiểm tra xem 
khi phát ra âm thì âm thoa 
có dao động không. II. Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
C5. Âm thoa có dao động không ?  Có.
Hãy tìm cách kiểm tra xem khi phát ra âm thì âm thoa có 
dao động không.  Có thể kiểm tra bằng cách:
  Đặt quả bóng nhựa (nhỏ, nhẹ) sát một nhánh của âm 
thoa, quả bóng bị nảy ra.
  Sờ nhẹ tay vào 1 nhánh của âm thoa thấy nhánh của âm 
thoa dao động.
  Dùng một tờ giấy đặt nổi trên mặt một chậu nước. Khi 
âm thoa phát âm ta chạm một nhánh cuả âm thoa vào gần 
mép tờ giấy thì thấy nước bắn tóe lên mép tờ giấy. II. Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
 Kết luậnluậnluận
 dao động 
 Khi phát ra âm, các vật đều III. VẬN DỤNG
 C6. Y/c hs làm thí nghiện cá nhân cho một số vật như 
 tờ giấy, mảnh nilông phát ra âm ?
C7. Y/c hs tìm hiểu xem bộ phận nào dao động 
phát ra âm trong hai nhạc cụ mà em biết. Đàn Ghita
 Mặt chiêng Chiêng
 Đàn Viôlông
 Mặt trống
 Dây đàn
Đàn tranh
 Trống III. VẬN DỤNG
C8. Nếu em thổi vào miệng một lọ nhỏ, cột không khí 
trong lọ sẽ dao động và phát ra âm. Hãy tìm cách kiểm 
tra xem có đúng khi đó cột khí dao động không.
  Dán vài tua giấy 
 mỏng ở miệng lọ, khi ta thổi 
 sẽ thấy tua giấy rung rung. III. VẬN DỤNG
a). Bộ phận nào dao động phát ra âm ?
  Ống nghiệm và nước trong ống nghiệm.
b). Ống nào phát ra âm trầm 
nhất, ống nào phát ra âm 
bổng nhất ? 
  Ống có nhiều nước nhất 
phát ra âm trầm nhất, ống có 
ít nước nhất phát ra âm 
bổng nhất III. VẬN DỤNG
 Lần lượt thổi mạnh vào miệng các ống nghiệm cũng sẽ 
nghe được các âm trầm, âm bổng khác nhau. 
c). Cái gì dao động phát ra âm
  Cột không khí trong ống. 
d). Ống nào phát ra âm trầm nhất? 
 Ống có ít nước nhất.
 Ống nào phát ra âm bổng nhất?
  Ống có nhiều nước nhất. GhiGhi nhớ
1. Vật phát ra âm gọi là gì ?
 Là nguồn âm
2. Các vật phát ra âm có chung đặc điểm gì 
 Các vật phát ra âm thanh đều 
 dao động DặnDặn dòdò
Học bài.
Hoàn chỉnh câu C3 đến C9 vào tập.
Làm bài tập 10.1 đến 10.5 – SBT.
Đọc bài 11 - Độ cao của âm.