Bài giảng Vật lý Lớp 7 - Bài 30: Tổng kết chương 3 Điện học

 TIẾT 34 
 BÀI 30 - TỔNG KẾT CHƯƠNG 3: ĐIỆN HỌC
 I. TỰ KIỂM TRA:
 1. Đặt câu với các từ: cọ xát, nhiễm điện.
 - Thước nhựa (bị) nhiễm điện khi bị cọ xát bằng mảnh vải khô.
 - Nhiều vật bị nhiễm điện khi được cọ xát.
 2. Có những loại điện tích nào? Các điện tích loại nào thì hút 
 nhau? Loại nào thì đẩy nhau?
 Có hai loại điện tích là điện tích dương và điện tích âm.
 Điện tích khác loại (dương và âm) thì hút nhau.
 Điện tích cùng loại (cùng dương hoặc cùng âm) thì đẩy nhau. Tiết 34 Bài 30 - Tổng kết chương 3: Điện học
 I. TỰ KIỂM TRA:
3. Đặt câu với các cụm từ: vật nhiễm điện dương, vật 
nhiễm điện âm, nhận thêm electrôn, mất bớt electrôn. 
 - Vật nhiễm điện dương do (thì) mất bớt electrôn.
 - Vật nhiệm điện âm do (thì) nhận thêm electrôn.
 4. Điền cụm từ thích hợp vào chỗ trống trong các câu 
 sau đây:
 a) Dòng điện là dòng ............................................cócác điện tích dịch chuyển hướng.
 b) Dòng điện trong kim loại là dòng 
 ......................................................các electrôn tự do dịch chuyển có hướng. Tiết 34 Bài 30 - Tổng kết chương 3: Điện học
 I. TỰ KIỂM TRA:
 5. Các vật hay vật liệu nào sau đây là dẫn điện ở điều 
 kiện bình thường:
 a) Mảnh tôn; b) Đoạn dây nhựa; c) Mảnh pôliêtilen(nilông);
 d) Không khí; e) Đoạn dây đồng; f) Mảnh 
 sứ.
 Ở điều kiện bình thường:
 - Các vật (vật liệu) dẫn điện là: a) Mảnh tôn; e) Đoạn dây đồng;
 - Các vật (vật liệu) cách điện là: b) Đoạn dây nhựa;
 c) Mảnh pôliêtilen(nilông); d) Không khí; f) Mảnh sứ. Tiết 34 Bài 30 - Tổng kết chương 3: Điện học
 I. TỰ KIỂM TRA:
6. Hãy kể tên năm tác dụng chính của dòng điện. 
 Năm tác dụng chính của dòng điện là: Tác dụng nhiệt, tác 
 dụng phát sáng, tác dụng từ, tác dụng hoá học và tác dụng 
 sinh lí. 
7. Hãy cho biết tên đơn vị cường độ dòng điện và tên dụng 
cụ để đo cường độ dòng điện.
 Đơn vị cường độ dòng điện là ampe (A).
 Dụng cụ dùng để đo cường độ dòng điện là ampe kế.
8. Đơn vị đo hiệu điện thế là gì? Đo hiệu điện thế bằng 
dụng cụ nào?
 Đơn vị đo hiệu điện thế là vôn (V). Đo hiệu điện thế 
 bằng vôn kế. Tiết 34 Bài 30 - Tổng kết chương 3: Điện học
 I. TỰ KIỂM TRA:
9. Đặt một câu với các cụm từ: hai cực của nguồn điện; hiệu 
điện thế.
 Giữa hai cực của nguồn điện có một hiệu điện thế.
 Hoặc: Số vôn ghi trên vỏ mỗi nguồn điện là hiệu điện thế 
 giữa hai cực của nguồn đó khi để hở hoặc khi chưa mắc 
 vào mạch.
10. Trong mạch điện gồm hai bóng đèn mắc nối tiếp, cường 
độ dòng điện và hiệu điện thế có đặc điểm gì?
 Trong mạch điện gồm hai bóng đèn mắc nối tiếp:
 - Cường độ dòng điện như nhau tại các vị trí khác nhau của 
 mạch I = I1 = I2 
 - Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch bằng tổng các hiệu 
 điện thế mỗi đèn U = U1 + U2 Tiết 34 Bài 30 - Tổng kết chương 3: Điện học
 I. TỰ KIỂM TRA:
 11. Trong đoạn mạch gồm hai bóng đèn mắc song song, 
 hiệu điện thế và cường độ dòng điện có đặc điểm gì?
 Trong đoạn mạch gồm hai bóng đèn mắc song song:
- Hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi bóng đèn và giữa hai điểm nối chung 
đều bằng nhau: U = U1 = U2
- Cường độ dòng điện chay trong mạch chính bằng tổng các cường độ 
dòng điện qua mỗi bóng đèn: 
 I = I1 + I2 Tiết 34 Bài 30 - Tổng kết chương 3: Điện học
 I. TỰ KIỂM TRA:
 12. Hãy nêu các quy tắc an toàn khi sử dụng điện.
 Các quy tắc an toàn khi sử dụng điện:
 - Chỉ làm thí nghiệm với các nguồn điện có hiệu điện thế 
 dưới 40V.
- Phải sử dụng các dây dẫn có vỏ bọc cách điện.
- Không được tự mình chạm vào mạng điện dân dụng và 
các thiết bị điện nếu chưa biết cách sử dụng.
- Khi có người bị điện giật không được chạm vào người 
đó mà cần phải tìm cách ngắt ngay công tắc điện và gọi 
người cấp cứu. Tiết 34 Bài 30 - Tổng kết chương 3: Điện học
 I. TỰ KIỂM TRA:
 II. VÂṆ DUṆ G:
1. Trong các cách sau đây, cách nào làm thước nhựa dẹt bị 
nhiễm điện?
A. Đập nhẹ nhiều lần thước nhựa xuống mặt quyển vở.
B. Áp sát thước nhựa vào thành một bình nước ấm.
C. Chiếu ánh sáng đèn pin vào thước nhựa.
D. Cọ xát mảnh thước nhựa bằng miếng vải khô. Tiết 34 Bài 30 - Tổng kết chương 3: Điện học
 I. TỰ KIỂM TRA:
 II. VÂṆ DUṆ G:
2. Trong mỗi hình 30.1 a, b, c, d cả hai vật A, B đều bị 
nhiễm điện và được treo bằng các sợi chỉ mảnh. Hãy ghi 
dấu điện tích (+ và -) cho vật chưa ghi dấu.
 Hình 30.1
 - - + +
3. Cọ xát mảnh nilông bằng một miếng len, cho rằng mảnh 
nilông nhiễm điện âm. Khi đó vật nào trong hai vật này nhận 
thêm electrôn, vật nào mất bớt electrôn?
 Mảnh nilông bị nhiễm điện âm, nên nhận thêm electrôn.
 Miếng len bị mất bớt electrôn (dịch chuyển từ miếng len 
 sang mảnh nilông) nên thiếu electrôn (nhiễm điện dương). Tiết 34 Bài 30 - Tổng kết chương 3: Điện học
 I. TỰ KIỂM TRA:
 II. VÂṆ DUṆ G:
4. Trong các sơ đồ mạch điện hình 30.2, sơ đồ nào có mũi 
tên chỉ đúng chiều quy ước của dòng điện?
 Hình 30.2
 Sơ đồ c) có mũi tên chỉ đúng chiều quy ước của 
 dòng điện: đi khỏi cực dương và đi tới cực âm của nguồn 
 điện trong mạch điện kín. Tiết 34 Bài 30 - Tổng kết chương 3: Điện học
 I. TỰ KIỂM TRA:
 II. VÂṆ DUṆ G:
 5. Trong bốn thí nghiệm được bố trí như trong hình 30.3, 
 thí nghiệm nào tương ứng với mạch điện kín và bóng đèn 
 sáng?
 - + - + - + - +
 Dây nhựa
 Dây len Dây đồng Dây thép Dây nhựa Dây nhôm Dây đồng Dây nhôm
 a) b) c) d)
 Thí nghiệm c) tương ứng với mạch điện kín và bóng 
đèn sáng (Mạch điện kín gồm các vật dẫn điện mắc nối tiếp 
(liên tiếp) với nhau rồi mắc vào hai cực của nguồn điện). Tiết 34 Bài 30 - Tổng kết chương 3: Điện học
 I. TỰ KIỂM TRA:
 II. VÂṆ DUṆ G:
 6. Có năm nguồn điện loại 1,5V; 3V; 6V; 9V; 12V và hai 
 bóng đèn giống nhau đều ghi 3V. Cần mắc nối tiếp hai 
 bóng đèn này vào một trong năm nguồn điện trên. Dùng 
 nguồn điện nào là phù hợp nhất? Vì sao?
 Dùng nguồn điện 6V trong số đó là phù hợp nhất. 
 Vì hiệu điện thế trên mỗi bóng đèn là 3V (để sáng bình 
 thường), khi mắc nối tiếp hai bóng đèn đó, hiệu điện thế 
 tổng cộng là 6V. (Có thể mắc với nguồn điện 1,5V hoặc 
 3V, nhưng hai bóng đèn sáng yếu. Không thể mắc với 
 nguồn điện 9V hay 12V được, một hoặc cả hai bóng đèn 
 sẽ cháy dây tóc). Tiết 34 Bài 30 - Tổng kết chương 3: Điện học
 I. TỰ KIỂM TRA:
 II. VÂṆ DUṆ G:
 7. Trong mạch điện có sơ đồ như 
 hình 30.4, biết số chỉ của ampe kế 
 A
 A là 0,35A; của ampe kế A1 là 0,12A. 1
 Số chỉ của ampe kế A là bao nhiêu?
 2 A2
 Tóm tắt:
 Đèn 1 song song đèn 2
 I = 0,35A
 I1 = 0,12A
 I2 = ?
Giải:
 Vì hai bóng đèn mắc song song nên I = I1 + I2 
 => I2 = I - I1 = 0,35A - 0,12A = 0,23A
 Vậy số chỉ của ampe kế A2 là 0,23A. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:
- Ôn tập toàn bộ lý thuyết
- Làm lại các bài tập trong sách bài tập.
- Chuẩn bị cho tiết kiểm tra học kỳ.